لینوکس و زندگی

فهرست

درباره این کتاب

این کتاب سعی می کنه به خواننده ایده‌هایی درمورد زندگی و لینوکس بده. چرا زندگی؟ چون لینوکس یک فلسفه است و براومده از یک جامعه و کسی که می خواد توش موفق باشه باید درک فلسفی سالمی از زندگی داشته باشه و از اونطرف کسی که در جامعه ما است و لینوکس رو درک کرده خوبه در مورد زندگی هم دیدی شاد و موفق داشته باشه.. اینه که زندگی کنار لینوکس قرار گرفته و خب مشخصه که وزن لینوکس در این کتاب بسیار بیشتر از زندگی است.

اصول و مقدمات

فلسفه آزادی نرم‌افزار

نرم‌افزار آزاد نرم‌افزاری است که می‌توان آن را آزادانه و بدون محدودیت، به هر منظور استفاده کرد، مطالعه و بررسی نمود، و تغییر داد. همچنین کپی کردن یا توزیع مجدد (خواه بدون تغییر و خواه با تغییراتی در نرم‌افزار) آزاد و بدون محدودیت یا با محدودیت بسیار کمی (تنها برای اطمینان از اینکه دریافت کنندگان بعدی نرم‌افزار نیز از این آزادی‌ها بهره‌مند می‌شوند یا تولیدکنندگان سخت‌افزارهایی که سروکار سخت‌افزار با مصرف‌کننده‌ است به کاربران اجازه‌ی ایجاد تغییر در سخت‌افزارشان را بدهند) است. نرم‌افزارهای آزاد عموما رایگان هستند اما می‌توانند دارای قیمت هم باشند مثلا برای هزینه تولید CD و دیگر اَشکال توزیع آن.

در عمل، کد مبدا نرم‌افزارهای آزاد همراه با یادداشتی که آزادی‌های بالا را تامین می‌کند عرضه می‌شود که به آن اجازه‌نامه نرم‌افزار آزاد گفته می‌شود.

جنبش نرم‌افزار آزاد در سال ۱۹۸۳ میلادی به پیشگامی ریچارد استالمن به راه افتاد تا نیاز کاربران کامپیوتر به مزایای آزادی نرم‌افزار را تامین کند. استالمن بنیاد نرم‌افزار آزاد را در ۱۹۸۵ میلادی برای تامین ساختار سازمانی لازم برای پیشبرد ایده‌های نرم‌افزار آزادش تاسیس کرد.

تعریف

نرم‌افزاری که آزادی‌های زیر را برای کاربر قائل شود، نرم‌افزار آزاد خوانده می‌شود (توجه کنید که کلمه Free به معنای آزاد استفاده می‌شود و نه رایگان!):

• آزادی اجرای برنامه برای هر کاری (آزادی صفرم)
• آزادی مطالعه چگونگی کار برنامه و تغییر آن (پیش نیاز: متن برنامه) (آزادی یکم)
• آزادی تکثیر و کپی برنامه (آزادی دوم)
• آزادی تقویت و بهتر کردن برنامه و توزیع آن برای همگان (پیش نیاز: متن برنامه) (آزادی سوم)

هر نرم‌افزار آزاد، چنین آزادی‌هایی را برای کاربر دارد. علاوه بر این‌ها، یک شرط هم هست و آن هم این هست که اگر شما از این آزادی‌ها استفاده کردید و نرم‌افزاری را تولید کردید و آن را به دیگران دادید، باید این آزادی‌ها را به کاربران‌تان هم بدهید. اگر شما این آزادی‌ها را داشتید پس دیگران هم باید داشته باشند، یعنی نرم‌افزار آزاد تا آخرین توزیعش باید آزاد بماند.

آزادی نرم‌افزارهای آزاد تا جایی هست که حتی می‌توان بدون پرداخت هزینه‌ای برای مجوز، کپی‌هایی از یک نرم‌افزار آزاد را، یا بدون تغییرات، رایگان یا در ازای دریافت وجه، برای هرکس و هرجایی آن را توزیع کرد.

نرم‌افزارهای آزاد (به دلیل ابهام در لفظ Free) به اشتباه به‌عنوان نرم‌افزارهای رایگان و احتمالاً بی‌ارزش تلقی می‌شدند، به همین دلیل این نرم‌افزارها به متن باز یا متن آزاد (Open Source) معروف شدند. در واقع در نرم افزارهای آزاد قیمت مورد نظر نیست بلکه آزادی مطرح است.

از دیگر ضمانت‌هایی که نرم‌افزار آزاد تأمین می‌کند، اجازه‌نامه عمومی همگانی (GPL) است. GPL برای هر کس امکان دوباره توزیع‌کردن یا کامپایل مجدد متن برنامه را فراهم می‌کند. طبق این اجازه‌نامه باید متن برنامه در دسترس قرار داده شود تا امکان استفاده و یا تغییر آن باشد. برنامه‌های رایانه‌ای اینگونه را معمولاً متن باز گویند. متن چنین برنامه‌هایی نمی‌تواند به حالت «محدود شده» درآید مگر با نظر تک تک نویسندگان آن متن. بیشتر نویسندگان متن لینوکس تحت این مجوز برنامه‌نویسی می‌کنند.

انگیزه

از انگیزه‌هایی که باعث ایجاد نرم‌افزارهای آزاد شد می‌توان رقابت نرم‌افزارهای آزاد و سرمایه‌گرایی را ذکر کرد. فعالان این جنبش معتقدند که محدودیت‌هایی که سرمایه‌گرایی به نرم‌افزارها اعمال می‌کند، مانع از اصلاح و پیشرفت فنی آنها می‌شود و با این نوع محدودیت‌ها مخالفند.

حقوق پدیدآورنده

مسلماً اختراع یک نرم‌افزار حقوق مادی و معنوی برای مخترع نرم‌افزار ایجاد می‌کند که در ایران تحت عنوان قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای به تصویب رسیده است.

از جمله حقوق معنوی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

حق انتساب (نام پدید آورنده ذکر شود)
حق یکپارچگی اثر
حق انتشار گمنام یا نام مستعار
و از جمله حقوق مادی می‌توان به حق تغییر یا نشر با اجازهٔ پدیدآورنده اشاره کرد.

کپی‌لفت

شما اجازه ندارید با افزودن محدودیت‌هایی به یک نرم‌افزار تحت حمایت قانون کپی‌لفت، آزادی‌های مرکزی آن را برای دیگران از بین ببرید. این قانون نه تنها با آزادی‌های مرکزی در تضاد نیست بلکه از آنها محافظت می‌کند.

برای این نرم‌افزارها اجازه‌نامه قابل قبول است که اگر یک نسخه‌ی تغییر یافته از برنامه را توزیع کردید و توسعه‌دهنده‌ی قبلی یک کپی از آن را درخواست نمود، شما باید یک کپی برای او بفرستید.

امنیت

نرم‌افزارهای آزاد معمولاً با سرعت بیشتری نسبت به نرم‌افزارهای انحصار گرایانه به‌روز می‌شوند و حفره‌های امنیتی که در نسخه‌های پیشین وجود داشته، در نسخه‌های جدید اصلاح می‌شود.

مثالهایی از نرم‌افزارهای آزاد کاربردی

هستهٔ سیستم‌عامل گنو/لینوکس، داروین (هسته‌ی مک) و بی‌اس‌دی
کامپایلر جی‌سی‌سی، کتابخانه‌ی C
پایگاه‌داده‌های رابطه‌ای مانند: MySQL، PostgreSQL
زبان‌های برنامه‌نویسی مانند تی‌سی‌ال، روبی، پایتون، پرل و پی‌اچ‌پی.
مرورگر وب: فایرفاکس
اُپن آفیس
میزکار کی‌دی‌ای
میزکار گنوم
برنامه‌های حروف چینی مانند تک، لاتک و فارسی تک
نرم‌افزارهای مدیریت محتوا: دروپال، جوملا، پی‌اچ‌پی نیوک، پست نیوک و مامبو.
نرم‌افزارهای ساخت انجمن: phpBB

تاریخچه گنو/لینوکس

گنو

گنو (GNU) یک سیستم‌عامل آزاد شبه‌یونیکس است که توسط پروژه‌ی گنو توسعه پیدا میکند. گنو مخفف "گنو یونیکس نیست" (GNU's Not Unix) است و این نام بخاطر این انتخاب‌شده که اولاً طراحی گنو، شبه‌یونیکس است و ثانیاً گنو جزء نرم‌افزارهای آزاد بوده و از کدهای یونیکس استفاده نمیکند. ریچارد استالمن موسس بنیاد نرم‌افزار آزاد، کار خود در دانشگاه MIT را در سال 1971 آغاز کرد. در آن زمان نرم‌افزارهای آزاد، همکاری برنامه‌نویسان و کاربران، به اشتراک‌گذاری کد و ... رونق داشت. اما در دهه‌ی 80 انحصار و مالکیت بر نرم‌افزارها، عدم قبول همکاری کاربران در گسترش نرم‌افزارها و بطور خلاصه تجاری‌شدن نرم‌افزارها شدت گرفت. پروژه‌ی گنو جنبشی بر علیه محدودیت‌ها و موانع اعمال‌شده توسط صاحبان نرم‌افزارهای انحصاری و با هدف طراحی نرم‌افزار آزاد بود. قدم اول در این راه ایجاد یک سیستم‌عامل آزاد بود. طراحی سیستم‌عامل گنو توسط ریچارد استالمن در سال 1983 آغاز شد. استالمن همچنین در سال 1985 بنیاد نرم‌افزار آزاد را بیشتر با هدف جذب سرمایه برای توسعه‌ی گنو تاسیس کرد. در ابتدا اجزاء مورد نیاز هسته‌ گنو مثل: ویرایشگرها، پوسته‌ها، کامپایلرها و سایر ابزارها طراحی و پیاده‌سازی شدند اما هسته‌ی سیستم‌عامل هنوز مهیا نبود. هسته‌ی گنو، هرد (Hurd) نام دارد و از سال 1990 تاکنون در دست توسعه است. با این وجود هسته‌های غیر گنو که معروف‌ترین آنها لینوکس است (لینوس توروالدز هسته‌ی لینوکس را در سال 1991 نوشت و آنرا تحت مجوز GPL منتشر کرد.) میتوانند با نرم‌افزارهای آزاد گنو کار کنند. سیستم‌عامل گنو/لینوکس محصول ترکیب هسته‌ی لینوکس و نرم‌افزارهای آزاد گنو است. در وب‌سایت اختصاصی پروژه‌ی گنو هدف نهایی این پروژه بدین شکل بیان شده است:

پروژه‌ی گنو فقط به یک سیستم‌عامل محدود نشده است. ما در نظر داریم تا یک مجموعه‌ کامل از نرم‌افزارها را ایجاد کنیم، هر آنچه که بسیاری از کاربران میخواهند داشته باشند. هدف نهایی فراهم‌کردن نرم‌افزارهای آزاد برای انجام تمام کارهایی که کاربران کامپیوتر میخواهند انجام دهند و در نتیجه مطرودکردن نرم‌افزارهای انحصاری است.

یونیکس

به منظور درک محبوبیت لینوکس باید سفری به زمان گذشته داشته باشیم، در حدود 30 سال پیش ...

کامپیوترها را به اندازه‌ی خانه‌ها تجسم کنید، حتی به اندازه‌ی استادیوم‌ها. علاوه بر اینکه اندازه‌ی آن کامپیوترها مشکلات قابل توجهی بوجود می‌آورد مسئله‌ دیگری نیز این را بدتر میکرد: هر کامپیوتر سیستم عامل مجزایی داشت. نرم‌افزار، برای برآورده‌کردن یک نیاز خاص سفارشی میشد و نرم‌افزار روی یک سیستم، بر روی سیستم دیگری اجرا نمیشد. قابلیت کار کردن با یک سیستم به این معنی نبود که شما میتوانید با دیگری هم کار کنید. این قضیه هم برای کاربران و هم برای مدیران سیستم دشوار بود.

کامپیوترها بینهایت گران بودند و حتی پس از خرید اصلی باید تلاش‌هایی در جهت اینکه کاربران بفهمند آنها چگونه کار میکنند صورت میگرفت. کل هزینه‌ بر مبنای واحد قدرت محاسباتی بسیار هنگفت بود.

فناوری جهان نسبتاً پیشرفته نبود بنابراین آنها مجبور بودند با این وضع برای یک دهه‌ی دیگر کنار بیایند. در سال 1969 یک تیم از توسعه‌دهندگان در آزمایشگاه‌های بل روی راه‌حلی برای معضل نرم‌افزار جهت درست‌کردن اینگونه مشکلات سازگاری شروع به کار کردند. آنها سیستم عامل جدیدی را توسعه دادند که:

1- ساده و دلپسند بود.
2- به جای کد اسمبلی با زبان برنامه‌نویسی سی نوشته شده بود.
3- قادر به بازیافت کد بود.

توسعه‌دهندگان آزمایشگاه‌های بل نام پروژه‌شان را یونیکس (Unix) گذاشتند.

ویژگی‌های بازیافت کد بسیار مهم بودند. تا آن زمان همه‌ی سیستم‌های کامپیوتری تجاری موجود با کدی نوشته شده بودند که به طور خاص برای یک سیستم توسعه داده شده بود. از طرف دیگر یونیکس فقط به تکه‌ی کوچکی از آن کد بخصوص نیاز داشت که امروزه عموماً هسته نامیده میشود. این هسته تنها تکه کدی است که برای انطباق با هر سیستم بخصوص و شکل‌دادن به پایه‌ی سیستم یونیکس مورد نیاز است. سیستم عامل و همه‌ی کارکردهای دیگر، حول این هسته ساخته و در زبان برنامه‌نویسی سطح بالاتر سی نوشته شده‌اند. این زبان به طور ویژه برای ایجاد سیستم یونیکس توسعه داده شد. با استفاده از این تکنیک جدید توسعه‌ی سیستم عاملی که بتواند روی سخت‌افزارهای مختلف اجرا شود بسیار آسان‌تر شد.

فروشندگان نرم‌افزار به سرعت وفق پیدا کردند، چون میتوانستند ده‌ها بار بیشتر نرم‌افزاری که تقریباً بی‌دردسر بود را بفروشند. موقعیت‌های شگفت‌انگیزی بوجود آمد: تصور اینکه برای نمونه کامپیوترهای فروشندگان مختلف در یک شبکه‌ی واحد ارتباط برقرار کنند، یا کاربرانی که بدون اینکه نیاز داشته باشند برای استفاده از کامپیوتر دیگر آموزش اضافی ببینند، روی سیستم‌های گوناگون کار میکنند. یونیکس سهم بسزایی در جهت کمک به کاربران برای سازگاری با سیستم‌های مختلف ایفا کرد.

در طول چند دهه‌ی آینده توسعه‌ی یونیکس ادامه پیدا کرد. انجام خیلی از چیزها امکان‌پذیر شد و بسیاری از فروشندگان سخت‌افزار و نرم‌افزار، پشتیبانی از یونیکس را برای محصولات‌شان اضافه کردند.

یونیکس در ابتدا تنها در محیط‌های خیلی وسیع با مین‌فریم‌ها و مینی‌کامپیوتر‌ها مستقر شد. (توجه داشته باشید که پی‌سی یک میکروکامپیوتر است). شما مجبور بودید برای کار کردن با یک سیستم یونیکس، یا در یک دانشگاه، یا برای دولت و یا برای موسسات مالی بزرگ کار کنید.

اما کامپیوترهای کوچکتر توسعه پیدا کردند و در اواخر دهه‌ی ۸۰ بسیاری از مردم کامپیوتر خانگی داشتند. در آن زمان چندین نسخه از یونیکس برای معماری پی‌سی موجود بود اما هیچ‌کدام از آنها واقعا آزاد و مهمتر از آن سریع نبودند، همه‌ی آنها بطور وحشتناکی کند بودند، بنابراین خیلی از مردم با MS DOS یا Windows 3.1 روی کامپیوترهای خانگی‌شان کار میکردند.

لینوس و لینوکس

با آغاز دهه‌ی ۹۰ کامپیوترهای خانگی سرانجام به اندازه‌ای قدرتمند شدند که بتوانند یک یونیکس تمام‌عیار را اجرا کنند. لینوس توروالدز، جوانی که در دانشگاه هلسینکی علوم کامپیوتر میخواند، فکر کرد ایده‌ی خوبی است که یک جور نسخه‌ی دانشگاهی آزادانه در دسترس یونیکس را داشته باشد و بی‌درنگ شروع به کدنویسی کرد.
او شروع به سوال‌پرسیدن، یافتن جواب‌ها و راه‌حل‌هایی که میتوانست به او در داشتن یونیکس روی پی‌سی‌اش کمک کند، کرد. در زیر یکی از اولین پست‌های او در comp.os.minix مربوط به سال 1991 را مشاهده میکنید:

From: torvalds@klaava.Helsinki.FI'>torvalds@klaava.Helsinki.FI (Linus Benedict Torvalds)
Newsgroups: comp.os.minix
Subject: Gcc-1.40 and a posix-question
Message-ID: 1991Jul3.100050.9886@klaava.Helsinki.FI
Date: 3 Jul 91 10:00:50 GMT

سلام شبکه‌ای‌ها،
به خاطر پروژه‌ای که مشغول آن هستم (در مینیکس)، علاقمندم تعاریف استاندارد پوسیکس را داشته باشم. ممکن است یک نفر من را به یک نسخه (ترجیحا) قابل خواندن توسط ماشین از جدیدترین نسخه راهنمایی کند؟ سایت‌های اف.تی.پی. خیلی خوب خواهند بود.

از همان آغاز هدف لینوس داشتن یک سیستم آزاد که با یونیکس اصلی سازگار باشد بود. به همین علت او در مورد استانداردهای POSIX پرسید، POSIX هنوز هم استاندارد یونیکس است.
آن روزها نصب و اجرا (plug-and-play) هنوز اختراع نشده بود اما خیلی از مردم علاقه‌مند به داشتن یک سیستم یونیکس برای خودشان بودند که این فقط یک مشکل کوچک بود. درایورهای جدید با شتاب تندی برای همه نوع سخت‌افزار جدید در دسترس قرار گرفتند. تقریباً به محض اینکه قطعه‌ی سخت‌افزاری جدیدی در دسترس قرار میگرفت شخصی آنرا میخرید و جهت تست لینوکس ارائه میکرد. با فراخوانی تدریجی سیستم، کد آزاد بیشتری برای پهنه‌ی وسیعی از سخت‌افزارها منتشر میشد. این کدنویسان روی کامپیوترهای خودشان متوقف نشدند، هر قطعه‌ی سخت‌افزاری که میتوانستند پیدا کنند برای لینوکس مفید بود.

در آن زمان آن دسته از مردم nerds یا freaks نامیده میشدند، اما این از زمانی که لیست سخت‌افزارهای پشتیبانی‌شده طولانی‌تر و طولانی‌تر میشد برایشان مهم نبود. بواسطه‌ی این افراد، لینوکس امروز تنها مناسب برای اجرا روی کامپیوترهای جدید نیست، بلکه همچنین سیستم انتخابی جهت سخت‌افزارهای قدیمی و کم‌نظیر هم هست به نحوی که اگر لینوکس وجود نداشت بلااستفاده بودند.

دو سال پس از پست لینوس، ۱۲۰۰۰ کاربر لینوکس وجود داشت.پروژه‌ای محبوب با همراهی علاقه‌مندان و رشد مداوم است، در حالی که در قلمرو استاندارد POSIX می‌ماند. همه‌ی ویژگی‌های یونیکس در چند سال آینده اضافه گشت و نتیجه آن سیستم عامل بالغ لینوکس امروزی است. لینوکس یک clone کامل از یونیکس است، مناسب برای استفاده در ایستگاه‌های کاری و همچنین در سرورهای متوسط و سطح بالا میباشد.

چرا گنو/لینوکس

اگر جستجوی کوچکی در اینترنت با موضوع سیستم‌عامل لینوکس انجام دهید با مطالب زیادی درخصوص مقایسه‌ی سیستم‌های‌عامل، مزایا و معایب، موارد استفاده و ... روبرو میشوید. احتمالاً پس از مطالعه و بررسی چند مقاله سردرگم میشوید و هنوز سوال اصلی‌ای که در ذهن دارید این است که آیا گنو/لینوکس میتواند انتخاب خوبی باشد؟ در اینجا تلاش کرده‌ایم ویژگی‌های اصلی این سیستم‌عامل را بصورت خلاصه بیان کنیم:

1. متنوع است.
   مخالفان استدلال میکنند که تنوع لینوکس یک جور مشکل پراکندگی است، اما درحقیقت این یکی از یزرگترین نقاط قوت آن محسوب میشود. کاربران انتخاب‌های بیشماری دارند. کسی ممکن است مینت یا اوبونتو را بخاطر تاکید بر قابل استفاده‌بودن دوست داشته باشد، شخص دیگری فدورا با ویژگی‌های متعدد سازمانی و امنیت بیشتر را ترجیح دهد، حتی انواعی که روی صنایع خاص متمرکز باشند هم وجود دارد. در دنیای لینوکس برای هر کسی چیزی وجود دارد.

2. قابل سفارشی‌سازی است.
   نه تنها میتوانید توزیع لینوکس خاصی را انتخاب کنید، بلکه یکی از مشخصه‌های لینوکس این است که قابلیت سفارشی‌سازی بالایی دارد. میزکار جدید اوبونتو یونیتی یا گنوم 3 مینت را دوست ندارید؟ مسئله‌ای نیست، انتخاب‌های بسیار زیادی دارید و انتخاب شما به راحتی قابل نصب است. هیچ فروشنده‌ای در کار نیست که به شما دیکته کند که از کامپیوترتان چه شکلی استفاده کنید.

3. متن باز است.
   بخش اعظمی از انعطاف‌پذیری لینوکس از این واقعیت ناشی میشود که لینوکس متن باز است و به این معنی است که هیچ نهاد دیگری برای کنترل کد وجود ندارد. هر توسعه‌دهنده، هر کاربر میتواند کد را ببیند و به هر شکلی که مناسب است ویرایش کند.

4. رایگان است.
   لینوکس هیچ هزینه‌ای دربر ندارد. این واقعیت است، مگر اینکه انتخاب تجاری همراه با پرداخت هزینه‌ی پشتیبانی داشته باشید. اما لینوکس هنوز هم از حق ثبت اختراع و محدودیت‌های استفاده به دور است. رایگان و متن باز بودن مثل ضرب‌المثل شکر و تخم‌مرغ در کیک، ترکیب خوبی است.

5. قابل اعتماد است.
   این دلیلی است که چرا لینوکس در دنیای سرورها مثل یک دژ میماند. وقتی در لینوکس هستید لازم نیست ساعت‌های بهره‌وری از دست رفته بخاطر کرش یا خرابی را به یاد داشته باشید.

6. سریع است.
   لینوکس منابع سخت‌افزاری کمتری نسبت به سیستم‌های‌عامل دیگر نیاز دارد. حتی توزیع‌هایی برای سیستم‌های پایین هم طراحی شده‌اند. لینوکس حتی روی سخت‌افزارهای قدیمی هم سریع است.

7. امن است.
   سیستم‌عامل ویندوز طعمه‌ی اصلی ویروس‌ها و نرم‌افزارهای مخرب است اما هنوز هم به طور گسترده‌ای استفاده می‌شود. هیچ سیستم‌عاملی به طور کامل امن نیست، البته در دنیای لینوکس نرم‌افزار مخرب به دلایل زیادی نادر هست. اگر این مسئله برای شما حائز اهمیت است، توزیع‌هایی با امنیت بیشتر در دسترس میباشد.

8. به خوبی پشتیبانی میشود.
   امروزه در کنار گزینه‌های پشتیبانی پولی، راه‌های بیشماری برای دریافت کمک رایگان از طریق انجمن‌های فعال کاربران و توسعه‌دهندگان برای اغلب توزیع‌ها وجود دارد.

9. همواره در حال بهبود است.
   انجمن‌های توزیع‌های لینوکس به طور مداوم بواسطه‌ی ارائه‌ی ویژگی‌های جدید و رفع سریع آسیب‌پذیری‌ها خود را بهبود میبخشند. دیگر نیازی به انتظارهای چندماهه برای پچ‌ها و اصلاحیه‌ها نیست.

10. سازگار است.
    لینوکس نه تنها قصد دارد که با خواسته‌های کاربران هماهنگ باشد، بلکه تلاش میکند قابلیت همکاری بهتری نسبت به سیستم‌های‌عامل دیگر ارائه کند. اگر تاکنون در شرکت‌ها و نقاط دیگر دنیا با مردم همکاری کرده‌اید، بهترین سرمایه‌گذاری شما روی سیستم‌عاملی است که به جای موارد خاص، متعهد به پشتیبانی از استانداردهای بین‌المللی باشد.

منبع: ترجمه، تلخیص و ویرایش از مقاله‌ی http://www.pcworld.com/article/246866/10_reasons_to_switch_to_linux_in_2012.html

کاربردهای لینوکس

سرور

لینوکس به شکل سنتی به عنوان یک سیستم عامل مناسب برای سرور شناخته شده است. این امر، ارث پدر معنوی لینوکس یعنی یونیکس است. بنا به آخرین گزارش‌های سایت نت‌کرافت، پنجاه درصد بهترین سرویس دهندگان وب از لینوکس بر روی سرورهای خود استفاده می‌کنند (از پنجاه درصد باقی مانده سی درصد سهم فری‌بی‌اس‌دی و بیست درصد سهم مایکروسافت است).

این سیستم‌عامل همچنین نقش بسیار مهمی در سرورهای مخابراتی دارد و توزیع‌هایی با پشتیبانی تجاری همچون ردهت، درصد زیادی از سیستم عامل سرورها را به خود اختصاص داده‌اند.

کاربرد دیگر لینوکس در دنیای حرفه‌ای، مین‌فریم‌ها و سوپرکامپیوترها هستند. غول دنیای مین‌فریم یعنی آی‌بی‌ام اخیرا اعلام کرده که از سال ۲۰۰۹ به بعد، مین فریم‌هایش را با لینوکس عرضه خواهد کرد. همچنین طبق آخرین آمار سریعترین کامیپوترهای دنیا، از ۵۰۰ سوپرکامپیوتر برتر دنیا، ۸۸.۶٪ آن‌ها از لینوکس به عنوان سیستم‌عامل خود استفاده می‌کنند.

سیستم‌های درون‌ساخت

سیستم‌های لینوکس درون‌ساخت (به انگلیسی: Embedded) به سیستم‌هایی می‌گویند که لینوکس در آن‌ها به عنوان بخشی از یک ابزار خاص منظوره استفاده شده است. مثلا در یک موبایل، توستر، خودرو، قهوه‌ساز، ساعت یا غیره. تفاوت یک سیستم درون‌ساخت با یک توزیع معمولی لینوکس این است که در وضعیت درون‌ساخت، سخت افزار مورد استفاده کاملا مشخص است و در اکثر موارد هم منابع محدودی دارد. علاوه بر این، معمولا سیستم‌عامل برای اجرای یک برنامه از پیش آماده و ثابت استفاده می‌شود؛ در حالی که از یک توزیع معمولی انتظار می‌رود از سخت‌افزارهای متنوع پشتیبانی کند و بتواند طیف وسیعی از برنامه‌ها را اجرا کند.

در سیستم‌های درون‌ساخت هم لینوکس گزینه مناسبی است. اولا به خاطر قابلیت تغییر ساده، ماژولار، و بعد هم به خاطر هزینه‌های پایین. در حال حاضر لینوکس در تلفن‌های موبایل، انواعی از روترها و فایروال‌های شبکه (به‌ویژه در لینک‌سیس‌های سیسکو سیستمز) و ابزار دیگر استفاده می‌شود. با پیدایش سیستم‌عامل اندروید گوگل، استفاده از لینوکس درون‌ساخت در وسایل ارتباطی شتاب خیلی بیشتری گرفت.

نمونه‌ای از یک گوشی اچ‌تی‌سی مجهز به لینوکس اندروید

دسکتاپ

لینوکس چند سالی بیشتر نیست که به شکل جدی وارد دنیای دسکتاپ شده است. تقریبا ده سال پیش اگر می‌خواستید لینوکس را روی دسکتاپ یا لپ‌تاپ خود نصب کنید، دردسرهای خیلی زیادی داشتید اما حالا، همه چیز راحت تر است. در حال حاضر تقریبا تمام توزیع‌ها به شکل پیش‌فرض از محیط گرافیکی استفاده می‌کنند (مثال نقض جذاب،‌ آرچ است) و به خاطر استفاده از کرنل‌های جدید، امکان شناسایی طیف بسیار وسیعی از سخت‌افزارها را دارند.

این روزها تقریبا نسخه جدید هر توزیعی را که داشته باشید، انتظار می‌رود بدون مشکل روی دسکتاپ یا لپ‌تاپ شما نصب شود و بدون دردسر به شما اجازه استفاده یا نصب طیف بسیار وسیعی از نرم‌افزارها را بدهد. از برنامه‌های آفیس گرفته تا بازی‌های سه بعدی، پخش کننده‌های موسیقی، چت، و ضبط کننده‌های تصاویر.

در حال حاضر در عمل تمام برنامه‌های عمومی موجود برای ویندوز و مک، نسخه‌های مشابه لینوکسی هم دارند. گاهی این برنامه، دقیقا نسخه مشابهی است که روی لینوکس کامپایل شده (مانند فایرفاکس) یا نسخه‌ی لینوکسی یک برنامه ویندوزی است (مانند اسکایپ) یا برنامه‌ای است که قابلیت کاری مشابهی با برنامه ویندوزی یا مکی دیگری دارد (مانند گیمپ که جایگزین فتوشاپ است.)

البته نکته‌ای که نباید فراموش کنید این است که لینوکس ویندوز نیست. نباید انتظار داشته باشید که دقیقا هر چیزی روی ویندوز اتفاق می‌افتاد روی لینوکس هم اتفاق بیافتد. گاهی برنامه‌های تخصصی وجود دارند که مشابه لینوکسی ندارند (مانند یک برنامه‌ی خاص طراحی مدار) و گاهی شکل رابط کاربری یک برنامه کاملا با همکار ویندوزی‌اش فرق می‌کند (مثلا در مورد گیمپ).

همچنین ذات باز و آزاد لینوکس، به افراد اجازه داده تا توزیع‌های ویژه کاربردهای خاص را ایجاد کنند. مثلا توزیعی مثل پارسیکس با هدف پشتیبانی پیش فرض از زبان فارسی ساخته شده یا توزیعی مثل میت تی.وی. به طور خاص برای تبدیل یک کامپیوتر به یک مدیاسنتر توسعه یافته است. این موضوع هم باعث شده درصدی از کاربران خانگی به سراغ لینوکس‌های خاص منظوره کشیده شوند.

کمک به جامعه‌ی بشری و ساختن یک دنیای بهتر

پروژه‌ی "یک لپ‌تاپ برای هر کودک" One Laptop per Child (OLPC) پروژه‌ای است با هدف بالابردن سطح آموزش در فقیرترین کشورهای جهان که توسط چند سازمان غیرانتفاعی دنبال می‌شود. این لپ‌تاپ‌های ارزان‌قیمت و کم‌قدرت (این موسسه اخیراً نوعی تبلت نیز در همین راستا ارائه کرده است) که XO نامیده میشوند مخصوص کودکان ساخته شده‌اند. سیستم عاملی که در این لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شود نوعی لینوکس مبتنی بر توزیع Fedora هست که از رابط کاربری Sugar استفاده میکند.

شاید خوشبین‌ترین افراد نیز تصور اینکه پروژه‌ی گنو/لینوکس و تلاش‌های استالمن، توروالدز و هزاران انسان دیگر روزی بدین شکل برای کمک به جامعه‌ی بشری و گسترش آموزش و پرورش در اینچنین ابعاد جهانی به خدمت گرفته شود، را نداشتند اما امروز این خواسته محقق گشته است. موسسه‌ی OLPC در وب‌سایت خود ماموریت این نهاد را اینگونه شرح می‌دهد:
"آموزش شالوده‌ای است برای انسان کامل، توسعه‌ی اجتماعی، اقتصادی و دموکراتیک. با دسترسی به این نوع ابزار، کودکان در آموزش خود درگیر میشوند، یاد میگیرند، به اشتراک میگذارند و باهم خلق میکنند. آنها به یکدیگر، به جهان و به یک آینده‌ی روشن‌تر ملحق میشوند."

پیوند به بیرون: وب‌سایت اختصاصی نهاد OLPC

لینوکس ویندوز نیست

این چند وقت بحث زیادی در مورد لینوکس و ویندوز در گرفته. من اصولا این بحث را زیاد مربوط نمی‌دانم چون کامپیوتر و به تبع آن سیستم عامل یک ابزار است و تا وقتی ما هدف از استفاده را نشناسیم، انتخاب ابزار بی‌معنی است. من از لینوکس استفاده می‌کنم و برای اینکار دلایل زیادی دارم. در عین حال به نظرم در آینده مردم بیشتر و بیشتر از گنو/لینوکس استفاده خواهند کرد اما در عین حال معتقدم بدترین کاری که برای لینوکس می‌شود کرد این است که جوی بوجود بیاوریم که افراد بدون درک از اینکه هدفشان چیست،‌ به این امید که همه مشکلاتشان حل شود آن را نصب کنند. به هرحال... به عنوان مشارکت در این بحث‌ها،‌ این مقاله مشهور (Linux is NOT Windows) را اینجا ترجمه می کنم.

=!

مشکل ۱: لینوکس دقیقا ویندوز نیست

شاید تعجب کنید ولی خیلی‌ها از این موضوع اظهار شکایت می‌کنند. این آدم‌ها از ویندوز به لینوکس می‌آیند تا یک سیستم‌عامل دقیقا مشابه ویندوز ولی آزاد داشته باشند. حتی در مواردی می‌بینیم که این حرف که لینوکس دقیقا مشابه ویندوز است را طرفداران افراطی لینوکس برای جلب ویندوزی‌ها می‌گویند.

دلیل آمدن افراد به لینوکس متنوع است اما شاید بشود همه آن‌ها را در یک دلیل خلاصه کرد: داشتن سیستم‌عاملی بهتر. اما بهتر بودن را چگونه باید سنجید؟ فاکتورهای بسیاری در بهتر بودن و بدتر بودن یک سیستم عامل مهمند. مثلا هزینه، حق انتخاب، کارایی، ایمنی و خیلی چیزهای دیگر. اما به هرحال شکی نیست که هر کسی که از ویندوز به لینوکس می‌آید، این کار را می‌کند تا به چیز بهتری برسد.

اما یک مشکل هست.

از نظر منطقی غیر ممکن است چیزی از چیز دیگر بهتر باشد بدون اینکه با آن تفاوت داشته باشد. اگر کسی لینوکس را امتحان کند و انتظار داشته باشد که با چیزی بهتر از ویندوز رو برو شود،‌ باید هم انتظار داشته باشد که با چیزی متفاوت روبرو شود. خیلی‌ها این واقعیت را نادیده می‌گیرند و وجود هر تفاوت را به عنوان نقص در لینوکس استنباط می‌کنند.

به عنوان مثال، به مساله به روز رسانی درایورها دقت کن. در ویندوز آدم‌ها برای به روز رسانی درایورها به وب سایت تولید کننده می‌روند و نسخه جدید را دانلود و اجرا می‌کنند. در لینوکس این کار با به روز رسانی کرنل انجام می‌شود.

در واقع در لینوکس دانلود یک کرنل و نصب آن کل درایورها را به روزرسانی می‌کند در حالی که در ویندوز باید به کلی سایت سر بزنید و هر کدام از به روز رسانی‌ها را به شکل جداگانه انجام دهید. این دو روش کاملا با هم فرق دارند ولی کماکان خیلی ها شکایت می کنند که چرا در لینوکس امکان آپدیت درایورها وجود ندارد بدون اینکه بدانند هر به روز رسانی کرنل، تمام درایورها را هم به روز رسانی می‌کند.

یا مثلا به فایرفاکس نگاه کنید که این روزها مشهورترین نمونه موفقیت نرم‌افزارهای بازمتن است. این نرم‌افزار مشهور شد چون از اکسپلورر بهتر بود. اگر قرار بود شبیه آن باشد هیچ وقت نمی‌توانست جایش را بگیرد. فایرفاکس از همان اول از برگه‌ها (تب‌ها) پشتیبانی می‌کرد، بوک‌مارک زنده داشت، امکان جستجو داشت، تصاویر PNG را نشان می‌داد، می‌توانست جلوی تبلیغات ناخواسته را بگیرد و ... قابلیت جستجو در نوار ابزاری در قسمت پایین نمایان شده و به دنبال همانندهایی که تایپ کرده‌اید میگردد، وقتی نتیجه‌ای به دست نیاید قرمزرنگ می‌شود. در عوض IE تب که ندارد، از RSS سر در نمی‌آورد، خودش جای جستجو در گوگل و یاهو و ... ندارد و اگر بخواهید چیزی را جستجو کنید باید یک پنجره باز کنید و بعد OK را بزنید و اگر چیزی پیدا نشد ایراد Not Found را ببینید. این نمونه‌ای است از اینکه چرا یک نرم‌افزار بهتر، با تفاوتی که دارد پیروز می‌شود. اگر فایرفاکس، کپی آی.ای. بود هیچ امیدی نداشت. دقیقا همانطور که اگر قرار بود لینوکس عین ویندوز باشد، به هیچ دردی نمی‌خورد.

پس راه حل ایراد اول این است که به یاد بسپاریم که لینوکس با ویندوز فرق دارد. درست است که این دو شبیه هم هستند و تقریبا همانطور که با ویندوز کار می‌کردید می‌توانید با لینوکس هم کار کنید ولی تلاش لینوکس به هیچ وجه این نیست که شبیه ویندوز باشد. لینوکس یک ویندوز بهتر نیست. اگر به لینوکس آمده‌اید خوش آمده‌اید، اینجا چیزها با ویندوز فرق دارند چون فقط با همین کار است که می‌توانند بهتر باشند.

مشکل ۲: لینوکس خیلی با ویندوز فرق دارد

حالا با کسانی طرفیم که پذیرفته‌اند لینوکس و ویندوز دقیقا یک چیز نیستند، اما تفاوتی که می‌بینند بیشتر از آن است که انتظارش را دارند. شاید بهترین مثال، حق انتخاب بسیار وسیع در لینوکس باشد. اگر کسی به شما بگوید که یک کامپیوتر ویندوز XP خریده، کاملا می‌دانید که بعد از زدن به برق با چه شکلی و چه نرم‌افزارهایی روبرو خواهد شد: آن پس‌زمینه تکراری، وردپد، اکسپلورر، آوت لوک اکسپرس و ... . اما همچین چیزی در مورد لینوکس غیرممکن است. حتی کل رابط گرافیکی ممکن است متفاوت باشد. از گنوم و کی.دی.ای. گرفته تا فلاکس‌باکس و اوپن‌باکس از اوپرا و فایرفاکس گرفته تا کانکوئرور و گالئون و دیلو و .. .

خیلی پیش می‌آید که کاربر ویندوز که به اینهمه تنوع عادت ندارد گیج یا حتی وحشت‌زده شود. آیا واقعا این میزان از تنوع لازم است؟ مگر سیستم عامل چیزی بیشتر از یک برنامه است که به ما اجازه می‌دهد برنامه‌های دیگر را اجرا کنیم؟ برای جواب به دنیای اتومبیل‌ها نگاه کنید. مگر ماشین چیزی بیشتر از وسیله‌ای است که به ما اجازه می‌دهد از نقطه الف به نقطه ب برویم؟ شاید با خودتان بگویید که تفاوت خودروها فقط در رنگ و قیافه است وگرنه همه یک فرمان دارند و یک گاز و چند دنده و ... . موتورسیکلت چی؟ تراکتور؟ هواپیما؟ (: ماشین کورسی چی؟

رفتن از یک ویندوز به یک ویندوز دیگر مثل عوض کردن یک ماشین معمول به یک ماشین معمول دیگر است (:‌ اما تغییر از ویندوز به لینوکس مثل عوض کردن خودرو با موتورسیکلت، ماشین کورسی و ... است. هنوز هم از برنامه‌ای برای اجرای برنامه‌های دیگر استفاده می‌کنید اما دیدگاه کاملا عوض شده است. مثلا در خودروی ویندوز لازم بود حتما آنتی ویروس نصب کنید تا از شر مزاحمان در امان بمانید اما مزاحمان جاده (چه ویروس‌ها، چه هکرها و چه تبلیغات) از نظر فنی امکان ورود به کاروان لینوکسی شما را ندارند.

یا از یک زاویه دیگر:

خودروی لینوکس از اول برای چندین مسافر طراحی شده در حالی که موتورسیکلت ویندوز تک سرنشین طراحی شده. از اول برنامه این بوده که هر کسی روی موتورسیکلت ویندوز نشست، همه کاره این وسیله نقلیه باشد ولی در اتوموبیل لینوکس کسی خودرو را کنترل می کند که پشت فرمان نشسته و بقیه می‌توانند سوار و پیاده شوند ولی الزاما پشت فرمان ننشینند.

خیلی چیزها هستند که استفاده از موتور یا ماشین،‌ در آن‌ها تفاوتی ایجاد نمی‌کند. مثلا استفاده از بنزین، جاده، قوانین راهنمایی و رانندگی، علامت دادن قبل از پیچیدن و محدودیت‌های سرعت.

اما چیزهایی هم هستند که تفاوت دارند. در ماشین لازم نیست کلاه ایمنی بگذارید، موتورسوارها کمربند ایمنی ندارند، ماشین‌ها با چرخاندن فرمان دایره‌ای کنترل می‌شوند و موتورها با چپ و راست کردن یک دسته و وزن بدن و ...

مشکل سوم: شوک فرهنگی

زیرمشکل ۳ الف: فرهنگی که از قبل وجود دارد

کاربران ویندوز - حداقل در صورتی که نرم افزار را ندزدیده باشند - یک رابطه مشتری و فروشنده با ارائه دهنده سرویس دارند. آن‌ها برای نرم افزار افزار، گارانتی، پشتیبانی و هر چیز دیگر پول می‌دهند. آن‌ها انتظار دارند که نرم افزاری که خریده اند تا حد قابل قبولی درست کار کند و نسبت به آن احساس حق می‌کنند: آن‌ها پول داده‌اند و حق دارند که آن را کامل و با پشتیبانی دائمی تحویل بگیرند. در عین حال طرف حساب آن‌ها شرکت ها هستند نه افراد.

کاربران لینوکس بر خلاف حالت قبل، تشکیل یک جامعه را می‌دهند. آن‌ها برای نرم افزار و خدمات پول نمی‌دهند. نرم افزار را به رایگان دریافت می‌کنند و از طریق اینترنت از جامعه یا نویسندگان کمک می‌گیرند. آن‌ها با آدم‌ها طرف هستند نه شرکت‌ها.

اگر کاربر ویندوز با همان عقاید و رفتارهایی که سابقا داشته، به دنیای لینوکس بیاید، به چیزی که می‌خواهد نخواهد رسید.

این تضاد را شدیدا در فروم‌ها می بینید: کاربر اول که تازه به دنیای لینوکس آمده یک سوال مطرح می‌کند. وقتی جوابی که می‌خواهد را نمی‌گیرد، شروع به انتقاد می‌کند و کمک بیشتری می‌طلبد. این همان چیزی است که در دنیای تجاری اتفاق می‌افتد. مساله این است که اینجا کسی برای کمک، حقوق نمی‌گیرد. اینجا آدم‌های داوطلبی هستند که می‌خواهند به بقیه کمک کنند چون اینکار برایشان جذاب است.

دقیقا به دلیل بالا، در دنیای ویندوز شرکت‌ها تا نرم‌افزارشان به سطح کاملا قابل قبولی از پایداری نرسد، آن را منتشر نمی‌کنند چون توان پشتیبانی تجاری یک نرم‌افزار تکمیل نشده را ندارند. اما در دنیای لینوکس، هر نرم افزار از اولین نسخه‌هایش به تست عمومی گذاشته می‌شود. با اینکار کسانی که به آن علاقمند هستند می‌تواند در اولین لحظات نوشته شدن از آن استفاده کنند و حتی برنامه نویسان می‌توانند بخشی از نوشتن بقیه آن را بر عهده بگیرند. در این حالت کل جامعه درک می‌کند که این نرم‌افزار هنوز به مرحله نهایی نرسیده است.

در این جهان، یک تازه وارد ویندوزی ممکن است حس کند برنامه‌ای که استفاده می‌کند قابلیت‌های فنی لازم را ندارد و شروع به غر زدن کند. تصور کنید جوابی مثل این بشنود که «اگر نمی خواهی، همانقدر که پول داده‌ای را پس بگیر و برو!» و به این نتیجه برسید که چه حسی به این تازه وارد دست خواهد داد.

برای فائق آمدن به این مشکل به یاد داشته باشید که نرم افزار را رایگان دریافت کرده‌اید و به کسی هم برای پشتیبانی پول نداده‌اید.

زیرمشکل ۳ ب : جدید در مقابل قدیم

لینوکس به عنوان یک سرگرمی یک هکر ابداع شد. بعد هکرهای دیگر جذب آن شدند و حتی تا یکی دو سال بعد هم هیچ کس به جز گیک‌های حرفه‌ای نمی‌توانستند یک کامپیوتر لینوکسی را راه اندازی کنند. لینوکس در ابتدا یک نرم افزارها «از گیک، برای گیک» بود و حتی امروز هم اکثریت کاربران لینوکس، کسانی هستند که با افتخار خودشان را گیک می‌نامند.

این یک مزیت ایجاد می‌کند: اگر با سخت افزار یا نرم افزار مشکلی داشته باشید، کلی گیک در دنیا هستند که حاضرند روی مشکل شما کار کنند.

اما لینوکس از آن روزها پیشرفت زیادی کرده. این روزها توزیع‌هایی (در واقع انواع مختلفی از گنو لینوکس) وجود دارند که برای نصب نیاز به هیچ سواد فنی ندارند. توزیع هایی هستند که به شکل دیسک زنده بوت می‌شوند و بدون هیچ دخالتی از جانب شما، همه سخت افزارها را می‌شناسند (چیزی که در ویندوز غیر ممکن است). این روزها بعضی از غیرگیک‌ها هم دارند به لینوکس به عنوان یک سیستم عامل امن، بدون ویروس، سریع و آزاد علاقمند می‌شوند.

این دو شاخه مختلف لینوکس، گاهی با هم بحث‌شان می‌شود یا با هم تضاد پیدا می‌کنند. چیزی که باید به یاد داشته باشید این است که دو طرف این بحث،‌ با وجود داشتن دیدگاه‌های متفاوت می‌توانند با هم کنار بیایند. هیچ یک از این دو دیدگاه، بد ذات نیستند و نمی‌خواهند طرف مقابل را تخریب کنند. بگذارید دقیق‌تر نگاه کنیم.

در طرف اول، گیک‌های حرفه‌ای هستند که فکر می‌کنند هر کس از لینوکس استفاده می‌کند باید یک گیک باشد. گیک بودن یعنی داشتن دانش فنی عمیق یا علاقه و آمادگی به کسب آن. این سبک زندگی گاهی منجر به خشونت در کلام نسبت به کسانی که نمی‌خواهند این دانش را کسب کنند می‌شود.

در طرف دوم،‌ آدم‌های غیرفنی‌ای هستند که بعد از یک عمر استفاده از سیستم‌های تجاری دیگر، به دنیای لینوکس آمده‌اند. این آدم‌ها به نرم‌افزارهایی عادت دارند که هر کسی می‌تواند بعد از یک نصب ساده، شروع به استفاده از آن کند.

مشکل اینجا حاد می‌شود که گروه یک دوست دارد بتواند سیستم عامل را تا عمیق‌ترین لایه تنظیم و بازسازی کند در حالی که برای گروه دوم، سیستم عامل چیزی است که باید بدون هیچ دخالت و دردسری، نصب و اجرا شود.

بذارید با لگو مثال بزنم. همان مکعب‌های کوچکی که با وصل شدن به هم می‌توانند هر چیزی بسازند. این صحنه را تصور کنید:

تازه وارد: من دنبال یک ماشین اسباب بازی جدید بودم و دیدم همه در مورد باحال بودن لگو حرف می‌زنند. پس رفتم و یک ماشین لگویی خریدم اما وقتی به خانه رسیدم کلی مکعب و چرخ و این جور چیزها در جعبه بود. پس ماشین من کجاست؟ قدیمی: خب باید ماشین‌ات را از همان مکعب‌ها درست کنی دیگر. این دقیقا چیزی است که قرار است لگو باشد. تازه وارد: چی؟ من چه می‌دانم چطور باید ماشین ساخت! من که مکانیک نیستم. از کجا قرار است ماشین ساختن بلد باشم؟ قدیمی: حتما در جعبه یک راهنما هم هست. راهنما دقیقا می‌گوید که ماشین چطور باید ساخته شود. لازم نیست چیزی را از قبل بدانی. فقط باید راهنماها را دنبال کنی. تازه وارد: آه درست است. راهنما اینجاست. ولی درست کردنش ساعت‌ها طول می‌کشد! خب چرا یک ماشین کامل در جعبه نگذاشته‌اند؟ مگر من باید ماشین را درست کنم؟ قدیمی: خب تو حتما لازم نیست بخواهی ماشین درست کنی. اما کسانی که دوست دارند، لگو می‌خرند. خوبیش این است که می‌توانی از لگو هر چیز دیگری هم درست کنی. کل ایده همین است. تازه وارد: ولی من که نمی‌فهمم چرا باید ماشین درست کنم! خب چرا مثل آدم یک ماشین کامل در جعبه نبود تا اگر کسی خواست بازش کند و دوباره خودش بسازدش... به هرحال... حالا که بعد از چند ساعت کار ماشین را ساخته‌ام جالب شده ولی گاهی بعضی از قسمت‌ها جدا می‌شود. می‌شود آن‌ها را با چسب بچسبانم؟ قدیمی: خب می‌شود.. ولی دیگر لگو نخواهد بود. این سیستم درست شده تا قطعاتش قابل جدا کردن و وصل کردن دوباره باشد. تازه وارد: ولی من دوست ندارم قعطاتش جدا شود! من فقط می‌خواهم یک ماشین اسباب بازی داشته باشم قدیمی: خب لعنتی! پس چرا لگو خریده‌ای؟!!

Ctrl+Shift+Right
Ctrl+Shift+Right
Ctrl+Shift+Right
Ctrl+Shift+Right
Ctrl+X

لینوکس روزمره

مفهوم توزیع و منابع

معماری های لینوکس

انتخاب دسکتاپ و توزیع

من تا دیروز یک لینوکس داشتم که از آن راضی نبودم چون راحت نمی توانمستم برنامه‌های مورد نظرم را در آن نصب کنم و در نتیجه چند روزی است که از کارها عقب مانده‌ام و در این لحظه باید چیزی نصب کنم که بتوانم در کمترین زمان ممکن سیستم را به حالت قابل استفاده برسانم. من قبلا مدت‌های خیلی طولانی از اوبونتو دقیقا در این محیط استفاده کرده ام و در حال حاضر هم آخرین نسخه اوبونتو، نسخه ۹.۱۰ است.

استفاده از لینوکس با دیسک زنده

نصب لینوکس

قدم های مرسوم بعد از نصب لینوکس دسکتاپ

نصب نرم افزارها

$ tar xf sib-0.8.tar.bz2

jadi@jubun:~/Desktop$ cd sib-0.8/
jadi@jubun:~/Desktop/sib-0.8$ ls
AUTHORS  ChangeLog  COPYING  makefile  misc  pixmaps  README  src  tools

Basic Installation
==================

 1. make
 2. make install ( root user )

./configure
make
sudo make install

$ make
for d in src; do make -C $d; [ $? = 0 ] || exit 1 ; done
make[1]: Entering directory /home/jadi/Desktop/sib-0.8/src'
Byte-compiling python modules...
bgl2sdb.py dbmanager.py dbquery.py prefrence.py sib.py
Byte-compiling python modules (optimised versions) ...
bgl2sdb.py dbmanager.py dbquery.py prefrence.py sib.py
make[1]: Leaving directory/home/jadi/Desktop/sib-0.8/src'

$ sudo make install
mkdir -p /usr/share/sib
mkdir -p /usr/share/pixmaps/sib
mkdir -p /usr/share/applications
mkdir -p /usr/share/gnome/autostart
mkdir -p /usr/bin
install -m644 COPYING /usr/share/sib/.
install -m644 pixmaps/.png /usr/share/pixmaps/sib/.
install -m755 misc/sib /usr/bin/.

$ sib
Traceback (most recent call last):
  File "sib.py", line 411, in 
    main()
  File "sib.py", line 179, in init
    self.DB_con = dbquery.Database(DATADIR)
  File "/usr/share/sib/dbquery.py", line 51, in init
    self.list_of_db()
  File "/usr/share/sib/dbquery.py", line 61, in list_of_db
    DBdir = os.listdir(self.home)
OSError: [Errno 2] No such file or directory: '/home/jadi/.sib/'

$ mkdir ~/.sib
$ sib

jadi@wonderland:~$ ls / 
bin   etc         initrd.img.old  lost+found  opt   run   sys  var
boot  home        lib             media       proc  sbin  tmp  vmlinuz
dev   initrd.img  lib64           mnt         root  srv   usr  vmlinuz.old

jadi@wonderland:~$ tree / -L 1 -d 
/
├── bin
├── boot
├── dev
├── etc
├── home
├── lib
├── lib64
├── lost+found
├── media
├── mnt
├── opt
├── proc
├── root
├── run
├── sbin
├── srv
├── sys
├── tmp
├── usr
└── var

jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project

jadi@wonderland:~$ ls -l
total 20
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi   64 Jul  6 15:50 1.txt
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi   21 Jul  6 15:50 digits
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi   17 Jul  6 15:50 donot.read.me
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi    0 Jul  6 15:50 empty
drwxrwxr-x 2 jadi jadi 4096 Jul  6 15:51 mystery
drwxrwxr-x 2 jadi jadi 4096 Jul  6 15:51 project

jadi@wonderland:~$ ls -ltrh /var/log
total 1.5M
drwxr-xr-x 2 root      root 4.0K Apr 12 09:03 dist-upgrade
-rw-rw---- 1 root      utmp    0 Apr 17 01:32 btmp
-rw-r----- 1 root      adm    59 Apr 17 01:32 dmesg.1.gz
-rw-r--r-- 1 root      root  61K Apr 17 01:33 bootstrap.log
drwxr-xr-x 2 root      root 4.0K Jul  5 09:16 fsck
drwxr-xr-x 2 root      root 4.0K Jul  5 09:17 apt
drwxr-xr-x 3 root      root 4.0K Jul  5 09:32 installer
drwxr-xr-x 2 landscape root 4.0K Jul  5 09:32 landscape
-rw-r----- 1 root      adm   86K Jul  5 09:32 dmesg.0
-rw-r--r-- 1 root      root  32K Jul  5 09:53 faillog
-rw-r--r-- 1 root      root  20K Jul  5 10:01 alternatives.log
drwxr-xr-x 2 root      root 4.0K Jul  5 11:10 upstart
-rw-r--r-- 1 root      root 236K Jul  5 11:10 udev
-rw-r----- 1 root      adm   86K Jul  5 11:10 dmesg
-rw-r--r-- 1 root      root  179 Jul  5 11:10 boot.log
-rw-r--r-- 1 root      root  12K Jul  5 17:17 aptitude
drwxr-xr-x 2 root      root 4.0K Jul  6 06:42 unattended-upgrades
-rw-r----- 1 syslog    adm  256K Jul  6 06:42 kern.log
-rw-r--r-- 1 root      root 375K Jul  6 06:43 dpkg.log
-rw-rw-r-- 1 root      utmp  14K Jul  6 15:47 wtmp
-rw-rw-r-- 1 root      utmp 286K Jul  6 15:47 lastlog
-rw-r----- 1 syslog    adm   16K Jul  6 15:49 auth.log
-rw-r----- 1 syslog    adm  271K Jul  6 15:56 syslog

jadi@wonderland:/tmp$ pwd
/tmp

jadi@wonderland:~$ cd /
jadi@wonderland:/$ 

jadi@wonderland:/$ cd log
-bash: cd: log: No such file or directory
jadi@wonderland:/$ cd var
jadi@wonderland:/var$ cd log
jadi@wonderland:/var/log$ ls
alternatives.log  aptitude  boot.log       btmp          dmesg    dmesg.1.gz  faillog  installer  landscape  syslog  unattended-upgrades  wtmp
apt               auth.log  bootstrap.log  dist-upgrade  dmesg.0  dpkg.log    fsck     kern.log   lastlog    udev    upstart
jadi@wonderland:/var/log$ cd apt
jadi@wonderland:/var/log/apt$ ls
history.log  term.log
jadi@wonderland:/var/log/apt$ 

همانطور که می بینید اول تلاش شده به دایرکتوری log وارد شویم و سیستم پاسخ داده که چنین فایل یا دایرکتوری‌ای موجود نیست. سپس ابتدا به دایرکتوری var رفته‌ایم و بعد با گرفتن ls، وارد دایرکتوری apt شده‌ایم و از آنجا ls گرفته‌ایم. این امکان از ابتدا موجود بود که با دستور cd log/var/apt وارد همان دایرکتوری شویم.

تفاوت مسیرهای محلی و مسیرهای کامل. در صورتی که در ابتدای هر مسیری / بگذاریم، داریم به دستور مورد نظر می‌گوییم که مسیر فایل را از دایرکتوری ریشه مشخص کرده‌ایم. مثلا در هرجایی از سیستم که باشیم می‌توانیم با موفقیت دستور cd /var/log/apt را اجرا کنیم. اما اگر ابتدای مسیردهی خود را با / آغاز نکنیم، مشغول دادن مسیرهای محلی هستیم یعنی با دستور cd var/log/apt به سیستم فرمان داده‌ایم که در همین جایی که هستم دنبال دایرکتوری var بگرد و داخل آن به دایرکتوری log برو و در نهایت به apt وارد بشو. این دستور در یک سیستم لینوکس معمول که دایرکتوری های اضافی در آن ایجاد نکرده باشیم، فقط از مسیر ریشه کار خواهد کرد چون فقط اگر در ریشه ایستاده باشیم، زیر پایمان یک دایرکتوری var وجود دارد.

درک شاخه‌بندی و جایی که ایستاده‌اید و مسیرهای محلی و مطلق در ابتدا کمی پیچیده است ولی در زندگی روزمره به سرعت آن را یاد خواهید گرفت. این نکته را هم در یاد داشته باشید که هر دایرکتوری حاوی دو فایل مجازی خاص هم هست: نقطه و دو نقطه. فایل نقطه به معنای همین دایرکتوری بوده و فایل دو نقطه به معنی یک دایرکتوری بالاتر است. منطقی است که زدن سی دی دو نقطه، باعث یک پله بالارفتن در درخت دایرکتوری‌ها شود:

jadi@wonderland:/var/log/apt$ cd ..
jadi@wonderland:/var/log$ 

jadi@wonderland:/var/log$ cd
jadi@wonderland:~$ pwd
/home/jadi

و این دستور معادل ~ cd است چون ~ برای هر کاربر به معنی دایرکتوری خانه من است.

cp file1 file2

jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project
jadi@wonderland:~$ cp 1.txt 2.txt
jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  2.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project
jadi@wonderland:~$ 

jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  2.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project
jadi@wonderland:~$ ls mystery/
jadi@wonderland:~$ cp 1.txt mystery/
jadi@wonderland:~$ ls mystery/
1.txt

jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  2.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project
jadi@wonderland:~$ rm 2.txt 
jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project

مشخص است که زدن دستوری مانند rm کل فایل‌های دایرکتوری موجود را حذف کرد. سوییچ مرسوم این دستور r- است که باعث می‌شود فایل‌ها به شکل recursive یا بازگشتی حذف شوند که در دنیای کامپیوتر به معنای این جا و همه دایرکتوری‌های توی اینجا است. در بررسی این دستور کمی احتیاط کنید ولی نگران هم نباشید و در زندگی هم فراموش نکنید که چیزهایی هست که بهتر است حذف شوند. یک rm ساده روی فایل‌هایی که آن‌ها را نمی‌خواهید می‌تواند فرصت‌های جدیدی برایتان فراهم کند.

mv برای تغییر نام یا مسیر فایل‌ها

این دستور که خلاصه move است، می‌تواند تقریبا مانند کپی، فایلی را از یک نام یا مسیر به نام یا مسیر دیگر انتقال دهد. این دستور بر خلاف دستور کپی، فایل‌ اول را حذف و فایل دوم را ایجاد می‌کند.

jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project
jadi@wonderland:~$ mv 1.txt 2.txt
jadi@wonderland:~$ ls
2.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project

touch برای ایجاد یا آپدیت تاریخ یک فایل

این دستور در ساده‌ترین حالت یک نام فایل در جلوی خودش می‌گیرد و

• اگر فایلی به این اسم موجود نباشد، یک فایل خالی به آن نام می سازد
• اگر فایل از قبل موجود باشد، تاریخ آن را به تاریخ زمان حال آپدیت می‌کند

با اینکه این فایل در این لحظه چندان مفید به نظر نمی رسد، از تعداد دفعاتی که در آینده آن را استفاده می‌کنید تعجب خواهید کرد.

jadi@wonderland:~$ ls -ltrh
total 20K
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi   64 Jul  6 15:50 2.txt
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi    0 Jul  6 15:50 empty
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi   17 Jul  6 15:50 donot.read.me
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi   21 Jul  6 15:50 digits
drwxrwxr-x 2 jadi jadi 4.0K Jul  6 15:51 project
drwxrwxr-x 2 jadi jadi 4.0K Jul  6 16:44 mystery
jadi@wonderland:~$ touch newfile
jadi@wonderland:~$ ls
2.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  newfile  project
jadi@wonderland:~$ touch 2.txt 
jadi@wonderland:~$ ls -ltrh
total 20K
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi    0 Jul  6 15:50 empty
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi   17 Jul  6 15:50 donot.read.me
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi   21 Jul  6 15:50 digits
drwxrwxr-x 2 jadi jadi 4.0K Jul  6 15:51 project
drwxrwxr-x 2 jadi jadi 4.0K Jul  6 16:44 mystery
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi    0 Jul  6 16:52 newfile
-rw-rw-r-- 1 jadi jadi   64 Jul  6 16:52 2.txt
jadi@wonderland:~$ 

mkdir

با این دستور می‌توانید یک دایرکتوری بسازید:

jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project
jadi@wonderland:~$ mkdir newdir
jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  newdir  project
jadi@wonderland:~$ mkdir newdir/newer
jadi@wonderland:~$ ls newdir/ -ltrh
total 4.0K
drwxrwxr-x 2 jadi jadi 4.0K Jul  6 16:54 newer

rmdir

این دستور یک دایرکتوری خالی را پاک می‌کند. مهم است که پیش از پاک کردن یک دایرکتوری فایل ‌های درون آن را پاک کرده باشید.

jadi@wonderland:~$ ls 
1.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  newdir  project
jadi@wonderland:~$ touch newdir/newfile
jadi@wonderland:~$ ls newdir/
newer  newfile
jadi@wonderland:~$ rmdir newdir/newer
jadi@wonderland:~$ ls newdir/
newfile
jadi@wonderland:~$ rmdir newdir/
rmdir: failed to remove ‘newdir/’: Directory not empty
jadi@wonderland:~$ rm newdir/newfile 
jadi@wonderland:~$ ls newdir/
jadi@wonderland:~$ rmdir newdir/
jadi@wonderland:~$ ls
1.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project

cat برای نمایش محتویات یک فایل متنی

دستور کت می‌توانید محتویات یک فایل متنی را نمایش دهد:

jadi@wonderland:~$ ls 
1.txt  digits  donot.read.me  empty  mystery  project
jadi@wonderland:~$ cat digits 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0

jadi@wonderland:~$ cat 1.txt 
This is a normal text file
it has 3 lines
this is the last line

less برای بررسی محتویات فایل‌های متنی

این دستور برای دیدن محتوای یک فایل متنی استفاده می‌شود. با زدن less filename محتویات فایل به نمایش درمی‌آیند و شما می توانید با زدن کلیدهای بالا و پایین خط به خط در آن حرکت کنید یا با زدن space یک صفحه به جلو بروید. برای خروج از برنامه less کافی است کلید q را فشار دهید و در صورتی که نیاز داشتید چیزی را در بین متن جستجو کنید، بعد از زدن یک / متن مورد جستجو را تایپ کرده، انتر را فشار دهید. زدن اسلش مجدد متن مورد جستجو را دوباره در بخش‌های جلوتر متن سرچ خواهید کرد و اگر خواستید از جایی که هستید رو به عقب جستجو کنید، کافی است دوباره ? را تایپ کنید و انتر بزنید. این را هم بگویم که رفتن به سر یک خط مشخص از طریق تایپ کردن شماره خط و بعد فشار دادن کلید g ممکن و است در نهایت G (gبزرگ) هم شماره به آخرین متن باز شده خط می‌برد.

گیج شدن ممنوع ! به همین سادگی:

• / و بعد یک متن ، آن متن را جستجو می‌کند
• ? رو به عقب جستجو می‌کند
• بالا پایین و اسپیس در متن جلو عقب می‌رود
• شماره خط و g به آن خط خاص می‌رود
• G به آخرین خط می‌رود
• و q که اول quit است از لس خارج می‌شود.

بعضی کاربران قدیمی سیستم عامل فسیل شده داس که بعدا به لینوکس مهاجرت کرده‌اند، بنا به عادت داسی قدیم خود از دستور more به جای less استفاده می‌کنند! هرگز اینکار را نکنید. less بسیار قدرتمند از more بوده و با اینکه دستور more هم در لینوکس وجود دارد ولی استفاده از آن به معنی عدم آشنایی شما با دستور بهتر less است. بدون جنگ با کسانی که از more استفاده می کنند، به راحتی از less استفاده کنید و فراموش نکنید که less is more than more!

wc برای گرفتن آمار یک متن

دستور wc اسمش را از توالت نگرفته! wc مخفف word count یا شماره کلمات است. در صورت دادن یک فایل به عنوان آرگومان، این دستور به شما می‌گوید که این فایل حاوی چند کاراکتر، چند کلمه و چند خط است:

jadi@wonderland:~$ wc ilovelist.txt 
 8  9 48 ilovelist.txt

مشاهده می‌کنیم که فایل ilovelist.txt حاوی ۸ خط، ۹ کلمه و ۴۸ کاراکتر است. سوییچ بسیار رایج این دستور l- بوده که از line گرفته شده و تنها می‌گوید فایل ورودی، چند خط دارد:

jadi@wonderland:~$ cat digits.txt 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
jadi@wonderland:~$ wc -l digits.txt 
10 digits.txt

grep برای جستجوی متن

با این دستور بسیار پرکاربرد، می‌توانیم در یک یا چند فایل به دنبال خطوطی بگردیم که حاوی عبارت خاصی هستند. برای اول به محتویات این فایل نگاه کنید:

jadi@wonderland:~$ cat sites 
linux   linuxbook.ir
jadi    jadi.net
jadi    twitter.com/jadi
google  google.com
mail    gmail.com
github  github.com
github  github.io

حالا برای پیدا کردن تمام خطوطی که در آن کلمه jadi آمده می‌زنیم:

jadi@wonderland:~$ grep jadi sites 
jadi    jadi.net
jadi    twitter.com/jadi
jadi@wonderland:~$ 

یا به دنبال تمام سایت‌هایی می گردیم که روی دامنه‌های دات کام هستند:

jadi@wonderland:~$ grep com sites 
jadi    twitter.com/jadi
google  google.com
mail    gmail.com
github  github.com

لازم به تکرار است که مانند هر دستور دیگر لینوکس، استفاده از به جای نام فایل به معنای در تمام فایل‌های دایرکتوری جاری است پس با دستور زیر می‌توان در تمام دایرکتوری خانه جادی، به دنبال خطوطی گشت که linux در آن‌ها آمده:

jadi@wonderland:~$ grep -r linux ~
/home/jadi/ilovelist.txt:linux
/home/jadi/sites:linux  linuxbook.ir

این دستور به شما اجازه می‌دهد که با وارد کردن پسورد خودتان دستوری را با دسترسی روت یعنی بالاترین سطح دسترسی یک سیستم لینوکسی، اجرا کنید. در سیستم‌هایی مانند اوبونتو که به شکل پیش فرض کاربر روت اجازه داخل شدن به سیستم را ندارد، sudo روشی است برای کارهایی که نیازمند دسترسی بالاتر هستند. برای مثال با دستور زیر می‌توانید برنامه jcal را نصب کنید:

jadi@wonderland:~$ sudo apt-get install jcal
[sudo] password for jadi: 
...
...
Reading package lists... Done
Building dependency tree
Reading state information... Done
The following extra packages will be installed:
  libjalali0
The following NEW packages will be installed:
  jcal libjalali0
0 upgraded, 2 newly installed, 0 to remove and 0 not upgraded.
Need to get 32.4 kB of archives.
After this operation, 129 kB of additional disk space will be used.
Do you want to continue? [Y/n] 
Get:1 http://us.archive.ubuntu.com/ubuntu/ trusty/universe libjalali0 amd64 0.4.1-2 [13.2 kB]
...
Setting up jcal (0.4.1-2) ...
Processing triggers for libc-bin (2.19-0ubuntu6) ...

کاملا واضح است که در همه سیستم‌ها همه کاربرها به این دستور دسترسی ندارند و زدن sudo ممکن است است به آن‌ها اخطار بدهد که آن‌ها اجازه ارتقاء دسترسی خود به روت را ندارند و این عمل مجرمانه آن‌ها به مدیر سیستم گزارش خواهد شد. اگر چنین اتفاقی برای شما افتاد نگران نباشید چون هیچ ‌وقت هیچ کس به این گزارش‌ها توجهی نمی‌کند.

passwd

با پرسیدن پسورد فعلی، پسورد شما را تغییر می‌دهد.

jadi@wonderland:~$ passwd
Changing password for jadi.
(current) UNIX password: 
Enter new UNIX password: 
Retype new UNIX password: 
passwd: password updated successfully

توجه کنید که در حین وارد کردن کلمه عبور قدیم و بعد کلمه عبور جدید، هیچ چیزی روی صفحه نمایش داده نمی‌شود تا کسی که ممکن است از بالای شانه شما در حال نگاه کردن به مانیتور باشد، متوجه پسورد شما و حتی طول آن هم نشود.

در بعضی سیستم‌ها ممکن است حداقلی اجباری برای طول یا پیچیدگی پسورد در نظر گرفته شده باشد و اگر پسوردی کوتاهتر وارد کنید، پذیرفته نشود. همیشه پیام‌های سیستم را با دقت بخوانید تا متوجه موفقیت آمیز بودن یا خطای احتمالی کارهای خود بشوید.

دستورات عمومی

clear

یکی از ساده‌ترین دستورات: صفحه را پاک می‌کند تا محیط کار شما خلوت و تمیز شود.

date

در ساده‌ترین شکل، تاریخ فعلی سیستم را نشان می‌دهد.

jadi@wonderland:~$ date
Sun Jul  6 17:17:39 IRDT 2014

locate

این دستور جای یک فایل را به شما نشان می‌دهد. فرض کنید می دانید در سیستم فایلی به اسم do.md وجود دارد ولی نمی‌دانیم کجاست، دستور locate می توانید مکان آن را نشان دهد:

jadi@wonderland:~$ locate do.md
/home/jadi/w/fun/do.md
/var/lib/dpkg/info/sudo.md5sums

دقت کنید که یک فایل دیگر هم که حاوی این عبارت بوده پیدا شده.

به خاطر پرهزینه بودن گشتن تمام فایل‌های سیستم، دستور locate به شکل زنده و در زمان واقعی روی دیسک جستجو نمی‌کند بلکه هر بیست و چهار ساعت یکبار با دستوری به نام updatedb فهرستی از همه فایل‌های سیستم می‌سازد و موقع اجرای دستور locate فقط به این بانک اطلاعاتی نگاه می‌کند. به عبارت دیگر در صورتی که فایلی به تازگی ایجاد شده باشد در خروجی‌های locate دیده نخواهد شد و اگر فایلی را از سیستم پاک کنید، تا بیست و چهار ساعت هنوز در خروجی دستور locate دیده می‌شود. برای به روز رسانی بانک اطلاعاتی می‌توانید به شکل دستی و با دسترسی روت دستور updatedb را اجرا کنید (مثلا با sudo updatedb).

cal

این برنامه می‌توانید یک تقویم زیبا را نشان دهد. در صورتی که بدون هیچ سوییچی از آن استفاده کنید، تقویم ماه جاری را نشان خواهد داد:

jadi@wonderland:~$ cal
     July 2014
Su Mo Tu We Th Fr Sa
       1  2  3  4  5
 6  7  8  9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31

ولی برای برنامه ریزی می‌توانید با دادن سوییچ 3- از برنامه درخواست کرد که تقویم ماه‌های قبل و بعد را هم نشان بدهد:

jadi@wonderland:~$ cal -3
     June 2014             July 2014            August 2014
Su Mo Tu We Th Fr Sa  Su Mo Tu We Th Fr Sa  Su Mo Tu We Th Fr Sa
 1  2  3  4  5  6  7         1  2  3  4  5                  1  2
 8  9 10 11 12 13 14   6  7  8  9 10 11 12   3  4  5  6  7  8  9
15 16 17 18 19 20 21  13 14 15 16 17 18 19  10 11 12 13 14 15 16
22 23 24 25 26 27 28  20 21 22 23 24 25 26  17 18 19 20 21 22 23
29 30                 27 28 29 30 31        24 25 26 27 28 29 30
                                            31

و از این هم جالب‌تر، چیزی مانند cal 1979 است که تقویم سال ۱۹۷۹ را نمایش می‌دهد.

با نصب برنامه jcal، تمام این قابلیت‌ها را در تقویم جلالی ایران خواهید داشت و مثلا من می‌توانم با زدن دستور jcal 1356 کشف کنم که روز تولدم چند شنبه بوده است.

## history هزار دستوری که سابقا در سیستم اجرا شده‌اند را نشان می‌دهد. #عملیات مرتبط با کاربر ## man این دستور مهمترین دستور لینوکس است! مخفف manual بوده و با کمک آن می‌توانید راهنمای دستورات دیگر را مطالعه کنید. برای مثال وارد کردن دستور man ls راهنمای کامل دستور ls را به شما نشان می‌دهد. خواندن این راهنماها در اوایل کار کمی دشوار است اما با کمی تلاش می‌توانید آن‌ها را بفهمید، به محض درک شیوه خواندن صفحات man (که باکلاس‌ترها به آن‌ man page می‌گویند) دیگر نیازی به هیچ راهنمایی نخواهید داشت - حداقل در سطح این کتاب.

---

اینجا سری اول از دستورات خط فرمان را تمام می‌کنیم. در درس بعدی می‌توانید دستورهای پیشرفته تر مانند دستورهای مرتبط با شبکه را ببینید و کشف کنید که چطور این دستورات ریز که هر کدام یک کار را به خوبی انجام می‌دهند، می‌توانند مثل لگو با هم ترکیب شوند تا ابزارهای جادویی خلق کنند.

---

لینوکس و زندگی. نوشته جادی www.jadi.net برای دسترسی به آخرین نسخه کتاب در فرمت‌های مختلف و همچنین حمایت مالی از پروژه کتاب‌هایی برای گیک‌ها، به سایت www.jadi.ir و بخش حمایت مراجعه کنید.

استفاده از پروکسی در خط فرمان

منطقا باید منتقل بشه به خط فرمان ایران یکی از سانسور کننده‌ترین کشورهای جهان است و اینترنت در ایران دومین اینترنت سانسور شده دنیا. به همین خاطر اینترنت بدون پروکسی عملا در ایران کاربردی ندارد. البته پروکسی‌ها در دنیای بیرون از ایران هم کاربرد دارند. مثلا بسیاری از شرکت‌ها برای جدا کردن شبکه داخلی‌شان از اینترنت، از یک پروکسی استفاده می‌کنند و اگر شما بخواهید کاری با اینترنت انجام دهید، لازم است تنظیمات صحیح پروکسی را وارد کنید. این روزها در گنوم و در کی.دی.ای امکان تنظیم مرکزی پروکسی فراهم است و بعضی برنامه‌ها هم خودشان این امکان را به شکل مستقل دارند. اما اگر مثل یک نینجای گنو/لینوکسی در خط فرمان باشید چه؟ در خط فرمان Bash، این متغیرها می‌توانند وظیفه تنظیم پروکسی برای پروتکل‌های مختلف را بر عهده بگیرند:

HTTP_PROXY
HTTPS_PROXY
FTP_PROXY
GOPHER_PROXY
WAIS_PROXY

مثلا اگر من بخواهم با برنامه apt-get با استفاده از یک پروکسی چیزی نصب کنم باید بزنم:

$ sudo su -
# export HTTP_PROXY=http://proxy:port
# export HTTPS_PROXY=http://proxy:port
# apt-get install zim

اول کاربر را به کاربر ریشه تغییر می دهم، بعد متغیرهای مربوط به پروکسی را مقداردهی و اکسپورت می کنم (اگر متوجه نشده‌اید که به جای پروکسی و پورت باید مقدار مورد استفاده خودتان را بگذارید شاید این راهنما برای شما نوشته نشده باشد) و بعد برنامه را مطابق معمول نصب می‌کند - اما حالا برنامه apt-get در هنگام استفاده از پروتکل های http و https با نگاه به متغیرهای مربوط به آن‌ها، از پروکسی مرتبط استفاده خواهد کرد.

پیوند به بیرون

برای ترمینال از پروکسی همراه معتبر‌سازی استفاده کنیم

---

لینوکس و زندگی. نوشته جادی www.jadi.net
برای دسترسی به آخرین نسخه کتاب در فرمت‌های مختلف و همچنین حمایت مالی از پروژه کتاب‌هایی برای گیک‌ها، به سایت www.jadi.ir و بخش حمایت مراجعه کنید.

مباحث پیشرفته خط فرمان

دستورات پیشرفته تر و قلق ها

---

لینوکس و زندگی. نوشته جادی www.jadi.net برای دسترسی به آخرین نسخه کتاب در فرمت‌های مختلف و همچنین حمایت مالی از پروژه کتاب‌هایی برای گیک‌ها، به سایت www.jadi.ir و بخش حمایت مراجعه کنید.

چگونه یک دامین و یک هاست را به یکدیگر متصل کنیم

برای اضافه کردن یک ساب دامین به یک دامین یا به عبارت بهتر برای اضافه کردن یک دامین به یک هاست، نیازمند قدم های مختلفی هستیم: تنظیم دی ان اس ها روی آن دامین یا ساب دامین = گفتن اینکه در صورت درخواست فلان دامنه (مثلا jadi3.undo.it) اینترنت باید درخواست کننده را به هاست ما هدایت کند تنظیم وب سرور برای پاسخ مناسب دادن به آن دامین توجه کنید که این جریان هیچ ربطی به مفهوم ساب دامین ندارد. ساب دامین هم درست مثل دامین عمل می کند: یک اسم است که توسط یک سرویس به نام DNS که وظیفه تبدیل آدرس های انسان-فهم اینترنتی به عددهای آی پی کامپیوتر-فهم را بر عهده گرفته. من شخصا از سرویس های دی ان اس رایگان روی اینترنت از جمله http://freedns.afraid.org برای کارهای عمومی ام استفاده می کنم. پس اولین قدم برای من رفتن به آنجا، رجیستر کردن دی ان اس مورد نظر و ارسال آن به آی پی سرویس دهنده وب است. حالا هر کس بزند jadi3.undo.it از آنجا به وب سرور من هدایت خواهد شد. قدم بعدی این است که به وب سرورم بگویم هر کس به این آدرس آمد کدام دایرکتوری به عنوان محتویات آن آدرس وب به او نمایش داده شود. من قبلا در تنظیمات آپاچی (که مثل همه تنظیمات دیگر در etc/ قرار دارد) داشتم:

  <VirtualHost >
     ServerAdmin jadijadi@gmail.com'>jadijadi@gmail.com
     DocumentRoot /home/jadi/public_html/
     ServerName www.freekeyboard.net 
     ErrorLog /home/jadi/www-error_log
     CustomLog /home/jadi/www-access_log combined
  

  
     ServerAdmin jadijadi@gmail.com'>jadijadi@gmail.com
     DocumentRoot /home/jadi/public_html/
     ServerName jadi3.undo.it
     ErrorLog /home/jadi/www-error_log
     CustomLog /home/jadi/www-access_log.jadi common
  

  # /etc/init.d/apache2 restart

جامعه لینوکس

کمک گرفتن و ادامه راه

زندگی حرفه‌ای

لینوکس به عنوان شغل

آیا به دانشگاه بروم

رزومه

Name:
Family Name:
Nationality:
Applying for:

----

A paragraph about me and why I'm applying for this position.

----

Work History:

----

Knowlege Areas:

Programming
(a table)

Technologies
(a table)

Languages
( a table)

---

Education History:

---

Some personal touch here. Your hobbies, interests, geek code, ... whatever you like.

آیا شرکت خوبی هست که قدر من رو بدونه

من سالهاست که وبلاگت رو می خونم و از طرفدارای پر پر و پا قرصشم. طرز نوشتن و بیانت حرف نداره. خیلی وقت ها پیش میاد که بعد از هفته ها یا حتی ماه ها برمیگردم و بعضی از مطالبت رو می خونم. مثل پست «چیزهایی که در مدرسه یاد نمی دهند» که دو باری خونده بودمش و برای بار سوم امروز خوندم. ... سوالی که برام پیش اومده اینه که آیا واقعا باید هر روز به خودت اون قوانین رو تکرار کنی و بمونی و بجنگی به قیمت به تحلیل رفتن زمان، سلامت روح و جسم و توانایی هایی که می تونی شکوفاشون کنی اما فرصتی برات نیست، یا که نه، شرایط مطلوب تری هم یه جایی ممکنه پیدا بشه؟ تو تجربه ای که در کار با شرکت های خارجی دارم، دستم اومده که همچین جاهایی هستن که قدر بدونن و احترام بذارن و البته به نظرم شاید بی عدالتی هم نباشه اگر وقتی کاری رو درست انجام نمی دی، رفتار خوب دریافت نکنی، اما وقتی کارت به بهترین نحو ممکن انجام می شه، آیا بازم باید رفتار زشت و بد ببینی؟

متاسفانه جواب من خیلی دلگرم کننده نیست. شرکت ها بهتر و بدتر دارن ولی چیزی به اسم شرکت قدردان خوب مهربون باشعور قابل وفاداری دوستانه فلان فلان وجود نداره. دلیلش هم ساده است: سرمایه داری. هدف سرمایه داری شکوفا کردن انسان ها نیست بلکه کسب سود بیشتره.

ما توی عصری توی کره‌ای زندگی می کنیم که سیستم تولیدش سرمایه داری است. شاید کشورها اسم خودشون رو بذارن «جمهوری خلق» یا «جمهوری اسلامی» یا هر چیز دیگه ولی در نهایت چیزی که کشورها و در سطح بالاتری کل سیاره رو می چرخونه سرمایه داری است. سرمایه داری یعنی کسی که سرمایه داره قوانینی رو وضع می کنه برای بیشتر کردن سرمایه اش و اگر هم این وسط یکی دلش برای بقیه بسوزه و سعی کنه مهربونتر باشه یا مثلا خدمات بیشتری بده یا کار کمتری بکشه یا هر چی، سریعا توسط شرکت هایی (یا در سطح کلان بخونین کشورهایی) که این «سوسول بازی»ها رو ندارن خورده می‌شه. مثلا شرکت اروپایی فنلاندی من که توش شخصیت آدم ها مهم بود و انسان ها حق داشتن در ابعادی که دوست دارن توش پیشرفت کنن و سفرهاشون کاملا راحت و نسبتا لوکس باشه و ... سریعا توسط شرکت چینی رقیب که توش همه باید مثل سرباز کار کنن وگرنه با یکی از اون یک میلیارد و دویست میلیون و خورده ای (که رقم یکان اون خورده‌ای اش برابر جمعیت فنلاند است) جایگزین می‌شن، تهدید می شه و مجبوره اون خدماتش رو قطع کنه.

البته نه اینکه همه جا مثل هم باشه و همه جا وحشتناک باشه و اینها. ولی یکسری توهم رو نباید داشته باشیم. مثلا این توهم که در خارج کار راحت تره و توی ایران ما خیلی زحمت می کشیم یا مثلا این توهم ریشه ای تر که می رم یک شرکتی و خیلی مهم می شم و توش به من احترام میذارن و ارزش کارم رو درک می کنن. مشکل این نیست که شرکت ها نفهم هستن، مهم اینه که هدف شرکت ها با هدف ما فرق داره. شرکت ها دنبال حداکثر کردن سودشون هستن و ابتکار و خلاقیت و .. شما معمولا هنر خیلی بزرگی در این جریان بازی نمی کنه. همونطور که گفتم بعضی شرکت ها بهتر هستن چون بهتر میفهمن که یک کارمند راضی می تونه سود بهتری برسونه یا مثلا شرایط کاری بهتر باعث جذب نیروهای بهتر می شه که در نهایت سود بهتری می دن یا مثلا با شعورترهاشون شروع می کنن به جایگزین کردن سیستم هرمی با سیستم‌های ماتریسی که توش شما یک رییس ندارین که بتونه شما رو ناراحت کنه (دو تا دارین که تا حدی با هم تضاد منافع دارن و در نتیجه شما راحت تر زندگی می کنین). اینها شرکت ها رو با هم متفاوت می کنن. به قول سوفیا لورن «پول خوشبختی نمی آره ولی من ترجیح می دم توی یک کادیلاک گریه کنم تا توی یک فولکس». شرکت ها هم با هم فرق دارن. شرکت خیلی جذابی وجود نداره که به شما هم حقوق بده هم توش کاملا خوشحال باشین ولی معلومه که بدون شک بعضی شرکت ها از بعضی شرکت ها بهتر یا با شعورتر هستن اما هیچ تضمینی نیست که در دوران بد اقتصادی، لوس بازی‌های اروپایی رو بذارن کنار تا بتونن با رقبایی که مثل ماشین جنگی کار می کنن، رقابت کنن.

توصیه من؟ اگر واقعا دنبال جایی برای خلاقیت یا پیشرفت چند بعدی یا پولدارشدن یا اینجور چیزها هستین حتما برین سراغ شرکت خودتون یا شرکت‌هایی اونقدر کوچیک که با ورود بهش می تونین صاحبش باشین نه حقوق بگیرش. در غیراینصورت امید بیخودی رو قطع کنین و بدونین که هیچ جای دنیا بر اساس سیستم «قدر دانی از کار خوب»‌ کار نمی کنه. اگر واقعا قرار بود شما برین جایی و خوشحال باشین که دیگه بهتون حقوق نمی دادن (: حالا ممکنه بعضی مزایای خوب وجود داشته باشه یا در دوره هایی از چیز یاد گرفتن یا هر چیز دیگه شاد باشین ولی در کل دلیل اینکه این شرکت ها به آدم ها حقوق می دن اینه که کسی حاضر نیست اون کارهاشون رو داوطلبانه انجام بده. امید بیخودی رو قطع کنین و بدونین که با اینکه شرکت ها خوب و بد دارن ولی همه شون بر اساس منطق «سود»‌ کار می کنن و در یک دنیای پر از رقابت.

خودتون رو هم گول نزنین. نمی تونین یک شرکت خوب شاد درست کنین چون شرکت های خشن بیشتر-از-شما-سود-محور بهتون اجازه نفس کشیدن طولانی نخواهند داد.

اما چاره چیه؟ توصیه بودایی ها رو جدی بگیرین «خواستن رنج است». اگر با این دید می رین به یک شرکت که خیلی باشعور باشه، اشتباه میکنین و چیزی رو می خواین که باعث رنج خواهد شد. در مقابل بدونین که وقتی به جایی می رین برای منافع خودتون رفتین (از چیز یاد گرفتن تا سفر رفتن تا حقوق سر ماه تا ...) و به توصیه اولین مدیرخط من آقای شهپر هم گوش بدین: «غر نزنین خودتون رو هم با بقیه مقایسه نکنین. تا لحظه ای که حس می کنین کار کردن در اینجا راتون می صرفه اینجا باشین و اگر فکر کردین به نفعتون نیست، برین. خیلی ساده». موقع پیدا کردن شرکت به چیزهایی که واقعا براتون مهمه (مثلا برای من سفر، دوست خوب، محیط کار جالب، رزومه جذاب در آینده و ... مهمتر از حتی حقوق است) توجه کنین و سعی کنین به جایی برین که برای آینده به دردتون بخوره. حس نکنین که بهترین جا رو پیدا کردین و گول زرق و برق سرمایه داری رو نخورین چون پشت ظاهر جذاب بهترین شرکت‌ها، منطق خشک و خشن سود است که کار می کنه.

برای بحث به اینجا مراجعه کنین

انتخاب مسیر حرفه ای

دیتاسنترها

چگونه در انگلیسی پیشرفت کنیم

آیا خواهید تونست [بدون تخصص] از اینترنت درآمد کسب کنید؟

راهنمای انتخاب زبان برنامه نویسی

جادی جان منظور من این بود چه نوع زبان برنامه نویسی از بین اون دوره ها خوبه که دوستم شرکت کنه؟ جاوا؟ اوراکل؟ دات نت؟ نمیخوام آموزشگاه بهم معرفی کنی میخوام یک زبان برنامه نویسی که میدونی الان بیشتر کاربرد و بازار کار داره رو بهم بگی.

ضرب‌المثلی در دنیای برنامه نویسی هست که می گه «اشتباهی که خیلی از برنامه‌نویس‌های تازه کار می کنن اینه که برنامه‌نویسی رو با یاد گرفتن کد نوشتن به یک زبان خاص اشتباه می‌گیرن». پس توصیه اول به این دوستمون اینه که دنبال یاد گرفتن برنامه نویسی باشه نه یاد گرفتن دستور زبان یک زبان خاص. اکثر زبان‌ها در پایه به هم شبیه هستن و اگر یک زبون رو درست یاد بگیریم سوییچ کردن یا کد نوشتن به یک زبان هم‌خانواده چندان مشکل نیست. اینه که یاد گرفتن C می تونه پایه خوبی برای هر برنامه نویسی باشه و بعدش خوندن کد چند برنامه خوب (که روی گیت هاب به راحتی قابل دسترسی هستن و حتی می تونن به سادگی برنامه ای مثل yes در لینوکس باشن).

نکته بعدی اینه که آدم‌ها به شیوه‌های مختلفی چیز یاد می گیرن. در کل به سه شیوه:

1. خوندن (کتاب، راهنما، ...)
2. آموزش دیدن (کلاس)
3. انعکاسی (دیدن و تکرار کردن)
4. تمرین کردن (پریدن وسط استخر و دست و پا زدن)

که البته مثل هر چیز دیگه‌ای، در دنیای واقعی هر کدوم با ترکیبی از روش‌های بالا به حداکثر یادگیری خودمون می‌رسیم. مثلا می دونم که بهترین روش یادگیری ام ترکیبی از خوندن و تمرین کردن است. این اصل ساده در آموزش گاهی به خاطر عادت ۱۲ ساله ما به مدرسه‌های کلاس محور ایرانی کلا فراموش می شه. پس قبل از ثبت نام کلاس یک لحظه باید به خودمون یادآوری کنیم که یاد گرفتن چیزها الزاما نیازمند کلاس نیست و اگر کل راهنماهامون رو از اینترنت بگیریم و کل هزینه کلاس رو خرج خوش گذرونی کنیم ممکنه خیلی بهتر چیز یاد بگیریم.

اما کدوم زبون؟ فرض کنیم دقیقا دنبال یاد گرفتن یک زبون برنامه نویسی هستیم. چه زبونی بهترینه؟ نقل می کنم از سینای عزیز که

تا وقتی اهداف رو ندونیم نمی تونیم مسیر رو ارزیابی کنیم.

هدف ما چیه؟‌ رسیدن به یک شغل مطمئن توی بازار کاری که از همیشه برامون کار هست؟ گرفتن پروژه‌های خاص با پول خیلی زیاد؟ مهاجرت؟ کار کردن توی یک استارتاپ مرتبط با گوشی‌های موبایل؟ اپلای کردن برای گوگل؟ هدف رو اگر بدونیم تقریبا مشخصه که باید چیکار کنیم. راه بر اساس مقصد قابل تشخیصه و حتی در مواردی انتخاب مقصد به معنی انتخاب راه است.

بذار موضوع انتخاب بهینه زبان برنامه نویسی رو با یک نمودار متقاطع توضیح بدم. اطلاعات ما در جهان یا درباره حوزه‌های شناخته شده برای همه است که تبدیل می شیم به عضوی از یک خیل عظیم (مثلا بعد از چهار سال می شیم مهندس مخابرات فارغ التحصیل از دانشگاه) یا وقت گذاشتیم و در حوزه‌های کمتر شناخته شده برای عموم اطلاعات کسب کردیم (و مثلا شدیم کسی که تجربه و دانش زیادی در مورد چاپ کتاب داره). اولی شغل‌های بیشتری داره ولی معمولا حقوقش کمتره چون کلی آدم دیگه هم هستن که همونها رو بلدن. از اونطرف یک بحث دیگه اینه که دانش ما چقدر عام است و چقدر خاص. آیا ما «کلا برنامه نویسی بلدیم» یا «می دونیم چطوری باید برنامه های چند رشته ای (مالتی ترد) نوشت» ؟ آیا ما کلا کتاب چاپ کردن بلدیم یا تخصصمون دقیقا در این است که بدونیم بهترین چسب موجود در بازار برای چسبوندن جلد کتاب به شیرازه، چیه. بذارین این دو تا رو روی نموداری که حرفش رو می زدم نشون بدم:

با توضیات بالا واضحه که یک برنامه نویس دات نت همیشه حقوق داره و همیشه در شرکت های متوسط کار داره. استرسش برای پیدا کردن کار کمه ولی در عوض در نگه داشتن کار اوضاعش خوب نیست چون هزاران نفر هر سال مجموعه مدرک های MCSE MCTS و غیره رو می گیرن و می شن برنامه نویس دات نت. در مقابل به بخشی نگاه کنین که با «پول پروژه‌ای» مشخص شده. ما الان در شرکت دو ماهه دنبال کسی می گردیم که به شکل پروژه‌ای بیاد برای ما سرورهای نود جی اس رو کلاستر و High Aavailable کنه و کم اهمیت ترین موضوع در پروسه قرارداد اینه که طرف چقدر پول می خواد. احتمالا طرف با این کار چند روزه می تونه به اندازه چند ماه برنامه نویس دات نت پول در بیاره ولی ظاهرا در کشور عزیز افراد خیلی خیلی کمی هستن که این کار رو بلد باشن چون هم در حوزه ناشناخته است و هم در حوزه تخصصی.

حالا فکر می کنم انتخاب براتون راحت تر باشه. من همیشه در حوزه ناشناخته تخصصی بودم و راستش یک محور دیگه هم در جدول کشیدم: ترکیبش با یک چیز دیگه. مثلا متخصص سیستم عاملی که مخابرات بلده. مدیر پروژه‌ای که لینوکس بلده و ... این خیلی کم پیدا می شه و خیلی هم مورد نیاز نیست ولی اگر کسی شما رو بخواد.. واقعا شما رو همه جوره می خواد. در عوض ممکنه شما به این نتیجه برسین که یک کار امن و راحت می خواین و در این صورت باید نگاهی به بخش استخدام شرکت ها بندازین و ببینین الان چی بورسه. ممکنه دات نت باشه و ممکنه جاوا باشه یا اگر تصمیمتون این شده که برین سراغ استارتاپ موبایلی شخصی خودتون، معلومه که باید یا iOS یاد بگیرین یا Android Development که یک جاهایی بین جدول بالا افتاده.

توجه: جدول رو قارتی کشیدم. اصلا معنی اش این نیست که کاملا اندیشیده و دقیق است. می شه در مورد همه اجزاش حرف زد.

جایزه اینکه تا اینجا خوندین: اگر هدفتون رفتن به چیزی مثل گوگل است، برین و آگهی‌های شغلی اش رو ببینین و بعد دقیقا می دونین که در طول یکی دو سال آینده باید چی یاد بگیرین و به کدوم پروژه‌ها کمک کنین تا خود گوگل بیاد ازتون خواهش کنه که برین تو شرکتش کار کنین (: این دیدن ترند مهمه. لازمه درک کنیم که در جهان آینده چه چیزهایی دارن رو می یان و براشون آماده باشیم (مرتبط طنز: آیا موفقیت زبان های برنامه نویسی به ریش و سبیل سازندگانش مربوطه؟)

تا اینجا خوندین؟ (: پس شاید دوست داشته باشین این شماره ویژه پادکست در مورد برنامه نویسی رو هم گوش بدین.

پی نوشت آخر. گفتیم که «اشتباه برنامه نویس های جوان اینه که برنامه نویسی رو با برنامه نویسی به یک زبون خاص اشتباه میگیرن». این یعنی اگر شما برنامه نویسی رو یاد بگیرین می تونین بعدا به هر چیز دیگه سوییچ کنین. رو پایه ها تمرکز کنین و تا وقتی درک می کنین که دارین برنامه نویسی یاد میگیرین، نگران زبون نباشین.

و البته به فهرست محبوبیت زبان‌های برنامه نویسی در جهان هم نگاهی بندازین و اگر هنوز سوالی هست در کامنت ها مطرح کنین تا سعی کنم از برنامه نویس هایی بسیار خوب بخوام جواب هاش رو براتون بگن.

صادق توی کامنت‌ها نوشته:
ضمن تایید حرف‌های جادی می‌خواستم برای کسایی که تازه می‌خوان شروع کنند یه چند تا نکته را یادآوری و تاکید کنم: ۱.سعی کنید با زبانی مثل python شروع کنید که هم زود بتونین نتیجه بگیرین و هم عادت‌های خوب کدنویسی براتون نهادینه بشه. ۲. از خوندن و یادگرفتن Design patternها و Best practiceها ولو با زبان دیگه‌ای غیر از زبان تخصصی شما پیاده‌سازی شده غفلت نکنید که موجب پشیمانیست. ۳. از ابتدای کار عادت کنید برای کدهاتون کامنت مناسب و واضح بنویسید. ۴. کد خوب بخونید (توی پروژه‌های آزاد اغلب کدها خیلی خوبند چون تعداد زیادی توش مشارکت می‌کنند)، توی توسعه پروژه‌های آزاد مشارکت کنید از گزارش باگ گرفته تا نوشتن پلاگین و … ۵. سعی کنید ارتباط‌هاتون با آدم‌های متخصص توی زمینه کاریتون زیاد کنید، از فرصت گپ زدن باعاشون استفاده کنید، توی فروم و irc فعال باشین نه فقط برای پرسیدن که برای مشارکت و پاسخ دادن. ۶. خوشبین باشید و شاد. کاری را انجام بدین که ازش لذت می‌برین. البته لذت بردن خیلی وقت‌ها به معنی آسون بودن یا پول زیاد درآوردن نیست. در ضمن سعی نکنید تقلید کنید. ۷. وقتی دارین کد می‌خونید واقعا بفهمید چی به چیه. و بد نیست فکر کنید روش بهتری برای پیاده‌سازی اون کد به ذهنتون می‌رسه یا نه. ۸. وقتی تونستید کد بقیه را سریع دیباگ کنید می‌تونید کم‌کم حس کنید که حرفه ای شدین. البته یادگرفتن انتها نداره.

برای بحث بیشتر به اینجا مراجعه کنین

بیانیه هکرها

مانیفست هکر یا بیانیه هکر یا The Hacker Manifesto متنی است که هکری به نام منتور (Mentor) در سال ۱۹۸۶ نوشته است. این بیانیه کوتاه پس از دستگیری منتور توسط پلیس نوشته شده و در نشریه زیرزمینی فرک شماره ۱، نسخه ۱ فایل ۳ از ۱۰ چاپ شد.

این بیانیه یکی از متون مرجع فرهنگ هکرها است و خواندن آن می‌تواند نمایانگر روحیه و دیدگاه هکرهای نسل اول به دنیا باشد. مانیفست هکرها، راهنمایی است برای هکرهای تمام دنیا و زیربنای کوتاهی برای اخلاقیات پذیرفته شده در این جامعه که می‌گوید توانایی‌های فنی به جای مقاصد خودخواهانه و صدمه زننده به دیگران، باید برای ساخت و گسترش مرزهای جهان آزاد بکار برده شود.

در زیر متن بیانیه هکرها را به آن شکلی که در مجله فرک ۸ ژانویه ۱۹۸۶ منتشر شده می‌خوانید:

\/\وجدان یک هکر\/\
نوشته
+++منتور+++
نوشته شده در ۸ ژانویه ۱۹۸۶

امروز یک نفر دیگر دستگیر شد. همه روزنامه‌ها در مورد آن نوشته‌اند. «نوجوانی در رسوایی جرایم کامپیوتری دستگیر شد»، «هکر بعد از دستکاری در بانک دستگیر شد»، ... .
بچه‌های لعنتی. همه مثل هم هستند.

اما آیا شما هرگز در برنامه‌های روانشانسی و تکنومغزهای ۱۹۵۰تان به عمق چشم‌های یک هکر نگاه کرده‌اید؟ آیا هیچ وقت فکر کرده‌اید که چه چیزی او را ساخته و چه افکاری به او شکل داده؟
من یک هکر هستم، وارد دنیای من شوید...
دنیای من با مدرسه شروع شد... من از اکثر دانش‌آموزها باهوش‌تر بودم و مزخرفاتی که درس می‌دادند حوصله من را سر می‌برد...
لعنت به احمق‌ها. همه مثل هم هستند.

من در دبیرستان هستم. به معلم گوش می‌دهم که برای دفعه پانزدهم مشغول توضیح روش‌های کاهش اصطکاک است. من این را می‌فهمم. «نه خانم اسمیت. من نمی‌توانم مشقم را روی کاغذ نشان بدهم. من آن را در ذهنم حل کرده‌ام...»
بچه لعنتی. احتمالا آن را کپی کرده. آن‌ها همه مثل هم هستند.

من امروز یک کشف کردم. یک کامپیوتر کشف کردم. یک لحظه صبر کنید! این عالی است. هر کاری که به آن بگویم می‌کند. اگر من اشتباهی کنم دلیلش این است که من گند زده‌ام و نه به این خاطر که من را دوست ندارد...
یا به این خاطر که از من می‌ترسد...
یا به این خاطر که فکر می‌کند من باهوشم...
یا به این خاطر که درس دادن را دوست ندارد و نمی‌خواهد اینجا باشد...
بچه لعنتی. تنها کاری که می‌کند بازی کردن است. همه مثل هم هستند.

و بعد اتفاق افتاد... دری به جهانی باز شد... پالسی الکتریکی مانند ماده ای اعتیاد آور از خط تلفن خارج شد و من را از ناتوانی‌های رومزه‌ای که می‌دیدم خلاص کرد.
«همین است... این جهانی است که من به آن تعلق دارم...» من اینجا همه را می‌شناسم... حتی اگر آن‌ها را ندیده باشم، حتی اگر هیچ وقت با آن‌ها حرف نزده باشم، شاید در آینده هم هیچ وقت خبری از آن‌ها نگیرم اما همه آن‌ها را می‌شناسم...
بچه‌های لعنتی. دوباره گند زده‌اند به خط تلفن... همه‌شان مثل هم هستند.

شما فکر می‌کنید می‌دانید که همه مثل هم هستیم... در روزهایی که ما هوس استیک داشتیم، در مدرسه با قاشق به ما غذای بچه می‌دادند. تکه گوشت‌هایی که به ما می‌دادید قبلا جویده شده بودند و مزه‌ای نداشتند. ما توسط سادیست‌ها احاطه شده بودیم و آدم‌های مریض به ما بی‌توجهی می‌کردند. بعضی‌ها هم بودند که چیزهای خوبی برای درس دادن داشتند اما آن‌ها قطره‌هایی بودند نایاب در بیابانی بی‌انتها.

حالا این دنیای ما است... دنیای الکترون و سوییچ و زیبایی پهنای باند. ما از سیستم‌های موجود بدون اینکه پول بدهیم استفاده می‌کنیم ولی اگر به خاطر آن شکم‌پرست‌های سودجو نبود که لازم داشته باشند پولشان را صرف این کنند که رسانه‌ها به ما مجرم بگویند، این سرویس‌ها باید بسیار ارزانتر بودند. ما کشف می‌کنیم... و شما به ما مجرم می‌گویید. ما به دنبال دانش می‌گردیم... و شما به ما مجرم می‌گویید. ما بدون رنگ پوست، بدون ملیت و بدون گرایشات مذهبی در دنیا زندگی می‌کنیم و شما به ما مجرم می‌گویید. شما بمب اتم می‌سازید، شما جنگ شروع می‌کنید، شما می‌کشید، شما تقلب می‌کنید و به ما دروغ می‌گویید و سعی می‌کنید ما باور کنیم که این چیزها برای ما خوب است، اما ما هستیم که مجرمیم.

بعله من مجرمم. جرم من کنجکاوی است. جرم من قضاوت کردن در مورد انسان‌ها نه بر اساس ظاهر که بر اساس آنچه می‌گویند و آنچه فکر می‌کنند. جرم من این است که از شما باهوش‌ترم، جرمی که هرگز به خاطر آن مرا نخواهید بخشید.

من یک هکرم، و این بیانیه من است. شما شاید بتوانید این یک نفر را متوقف کنید اما نمی‌توانید جلوی همه ما را بگیرید... به هرحال، همه ما مثل هم هستیم.

+++ منتور +++

چگونه هکر شویم

هکر (hacker) کیست؟

پرونده اصطلاحات(Jargon File) شامل تعاریفی‌از' هکر' است که عموما در ارتباط با تعریف تکنیکی‌آن همراه با وصف سرخوشی‌حل مشکلات و مرتفع کردن محدودیت هاست. اگر شما می‌خواهید بدانید چگونه هکر شوید تنها دو تعریف به دردتان می‌خورد.

یک اجتماع ، یک فرهنگ مشترک ، از برنامه نویسان خبره و جادوگران شبکه که پیشینه آن از میان دهه ها به مینی‌کامپیوترهای‌اشتراک زمانی (time-sharing) و اولین تجریه های ‌ARPAnet می‌رسد. اعضای این فرهنگ اصطلاح ' هکر'  را ساختند . هکرها اینترنت را ایجاد کردند. آنان سیستم عاملUnix را آنچنان که امروز هست ایجاد کردند. هکرها usenet را اجرا کردند. آنان باعث شدند شبکه جهانی (World wide web) کار کند. اگر شما دارای این فرهنگ هستید و دیگران می‌دانند که شما چه کسی‌هستید و هکر می‌نامندتان؛ پس شما هکر هستید!

نگرش هکر محدود به 'هکرنرم‌افزار' نمی‌شود ، مردمانی‌هستند که منش هکر را به سایر زمینه ها مانند الکترونیک یا موسیقی‌سرایت می‌دهند. در حقیقت شما می‌توانید این فرهنگ را در بالاترین سطوح هر علم و هنری بیابید. هکرهای نرم‌افزار این هم روحان را در هر جا می‌شناسند، آنان را 'هکر ' می‌نامند و برخی‌معتقدند که طبیعت هکر واقعا مستقل از زمینه ایست که او در آن کار می‌کند. اما در تمام این مقاله ما بطور خاص بر مهارت ها و منش های‌هکر نرم‌افزار، و فرهنگ های مشترکی که واژه ی 'هکر' را بوجود آورد تمرکز خواهیم کرد.

گروه دیگری‌از مردم هستند که متکبرانه خود را هکر می‌نامند اما نیستند! این مردمان (که بیشتر نرهای نابالغند) کسانی‌هستند که سیستمهای‌کامپیوتری و مخابراتی را 'تخریب' می‌کنند. هکرهای واقعی‌اینان را 'شکننده (Cracker) ' می‌نامند و هیچ کاری‌به آنان ندارند. هکرهای واقعی اعتقاد دارند که اینان تنبل، بی‌مسئولیت و نه چندان باهوشند و می‌دانند که توانایی نفوذ به سیستمهای امنیتی‌شما را هکر نمی‌کند. همانگونه که دزدان اتومبیل را هیچگاه نمی‌توان مکانیک نامید. متأسفانه بسیاری از روزنامه نگاران و نویسندگان ناآگاهانه وا‌ژه ی' هکر ' را برای‌توصیف شکننده ها (Crackers) بکار می‌برند و هکرها را تا سرحد مرگ عصبانی می‌کنند.

تفاوت اصلی این است: هکرها می‌سازند اما شکننده‌ها ویران میکنند.

اگر می‌خواهید هکر باشید (همواره ) مطالعه کنید. اما اگر می‌خواهید شکننده شوید گروه خبری‌alt.2600 را بخوانید و آماده باشید که ۵ تا ۱۰ سال را در زندان بگذرانید، پس از اینکه فهمیدید به اندازه‌ای که فکر می‌کردید زرنگ نیستید. این تمام چیزی است که درباره ی‌شکننده ها (Crackers) خواهم گفت.

منش هکر

منش هکر، هکر می‌آفریند و یاری‌می‌کند. او به آزادی و یاری متقابل معتقد است؛ برای آن که هکر نامیده شوید باید چنان رفتار کنید که گویا چنین منشی‌دارید و برای‌اینکه اینگونه رفتار کنید باید واقعا آن را داشته باشید. اگر به پروراندن منش هکر تنها برای پذیرفته شدن در این فرهنگ می‌اندیشید در اشتباه هستید! چنین منشی داشتن همواره کمکتان میکند یادگیرید و با انگیزه باشید. مانند تمام هنرها بهترین راه استاد شدن، نگاه کردن به استاد و تقلید از اوست - نه فقط در باب تفکر که حتی‌در احساس!

همانگونه که در شعر ذن زیر آمده است:

تا که راه یابی
به استاد نگر
به دنبالش باش
با او برو
از نگاه او بنگر
استاد شو

پس اگر میخواهید استاد شوید، آن قدر ذکرهای‌زیر را بگویید (افکار زیر را با خود مرور کنید) تا باورشان کنید:

۱ - جهان پر از مشکلات جذابی‌است که میباید حل گردند

هکر بودن هیجان دارد، اما هیجانی که نیازمند تلاش فراوان است و تلاش کردن نیازمند انگیزه. ورزشکاران موفق انگیزه خود را از لذتی که در جسمشان احساس میکنند، می‌گیرند؛ در گذر از حدود جسمانیشان. شما نیز باید از حل مشکلاتتان مشعوف شوید. از پیشرفت مهارتتان و زورآزمایی اندیشه‌ی‌تان.

اگر شما به طور ذاتی‌چنین شخصی‌نیستید باید این‌گونه گردید و گرنه انرژیتان با شهوت، پول، شهرت و ... به هدر خواهید داد.
(همچنین باید به توانایی یادگیریتان ایمان آورید - باور به اینکه: گر چه تمام آن چه را لازم دارید نمی‌دانید اما اگر تنها بخشی از آنرا کشف کنید توانایی حل باقی را بدست می‌آورید)

۲ - هیچ مشکلی‌نباید دوبار حل گردد اندیشه های‌خلاق گرانبها و محدودند

ذهن های خلاق باارزش هستند، منابعی محدود. آنان نباید با دوباره کشف کردن چرخ، به هدر بروند در حالی که هزاران معمای حل نشده جذاب باقی است. برای آن که کرداری مانند یک هکر داشته باشید باید باور کنید که وقت هکرها گرانبهاست - آنچنان که گویی یک وظیفه روحانی است که اطلاعتان را مبادله کنید، مشکلات را حل کنیدو راه حل‌ها را به دیگر هکرها بدهید تا آنان مشکلات جدیدتر را مرتفع کنند. بجای آنکه دائما حول همان‌ها بگردند.

(مجبور نیستید باور داشته باشید که تمام آنچه را خلق می‌کنید باید ببخشید- گرچه هکرهایی که چنین می‌کنند محترم‌ترین آنان هستند - با ارزش های‌هکر سازگار است که مقداری‌از آن را بفروشید تا برای خود خورد و خوراک و کامپیوتر تهیه کنید. چه خوب است اگر استعداد هکری خود را برای حمایت از خانواده و حتی‌ثروتمند شدن بکار گیرید، تا هنگامی‌که شرافت هنرتان و رفیقان هکرتان را فراموش نکنید.)

۳- کسالت و بیکاری‌شیاطینند

هکرها (و عموما انسانهای خلاق) هرگز نباید کسل شوند یا مجبور به بیگاری‌شوند چرا که در این صورت آنها از انجام کاری که تنها آنان قادر به انجام آنند باز می‌مانند. این هرز رفتن همه را آزار می‌دهد. بنابراین کسالت و بیگاری نه تنها ناخوشایند بلکه واقعا شیاطینند.

برای اینکه مانند یک هکر رفتار کنید باید باور کنید که می‌خواهید تمام کسالت آوران را کنار بزنید نه تنها برای خودتان بلکه برای همه (خاصه سایر هکرها).

(یک استثناء بارز وجود دارد. هکرها گاهی کارهایی انجام می‌دهند که به نظر تکراری و خسته کننده می‌رسند، تنها برای پاکسازی ذهن شان یا برای بدست آوردن تجربه‌ای خاص. اما به اختیار ،هیچ فرد اندیشمندی نباید مجبور به پذیرفتن موقعیت کسل کننده‌ای‌گردد.)

۴ - آزادی‌خوب است .

هکرها ذاتا ضد استبدادند. هر که به شمادستور دهد، شما را از پرداختن به آنچه عاشق کشف آنید باز می‌دارد؛ گر چه آنان همواره برای دستوراتشان دلایل ابلهانه‌ی خود را دارند. با منش استبدادی باید مبارزه شود هر جا که پیدا شود چرا که شما و تمام هکرها را تحت فشار می‌گذارد .
(این به مفهوم مخالفت کلی‌با اتورتیه نیست. کودکان باید راهنمایی شوند و جنایتکاران مراقبت. هکر ممکن است نوعی از اتورتیه را قبول کند تا بیشتر از زمانی که برای‌اجرای دستورات از دست می‌دهد، بدست آورد. اما این تنها یک معادله آگاهانه است. یک قدرت فردی که مستبدان می‌خواهند قابل قبول نیست.)

مستبدان تنها با سانسور و پنهان کاری رشد می‌کنند و به همکاری داوطلبانه اعتمادی ندارند. آنها فقط نوعی از همکاری را دوست دارند که در کنترل آنان باشد، بنابراین برای اینکه یک هکر باشید باید دشمنی ذاتی با سانسور و رازداری‌، اعمال قدرت و سیاست برای مجبور ساختن افراد متعهد را در خود بپرورانید و باید که براین باور عمل کنید.

۵ - منش جایگزین مهارت نیست

برای آنکه هکر شوید مجبور به پروراندن مواردی از این منش‌هایید. اما تنها تقلید از این منشها شما را هکر نمی‌سازد همانگونه که شما را قهرمان یا خواننده نمی‌کند. هکر شدن احتیاج به تیزهوشی‌، تمرین، تمرکز و کار سخت دارد.

بنابراین شما باید یاد بگیرید که به منش مشکوک و به مهارت احترام بگذارید. هکرها نمی‌گذارند فضولان وقت شان را هدر دهند و به مهارت ایمان دارند به خصوص مهارت در درک کردن گرچه مهارت در هر زمینه ای‌دلپذیر است. مهارت در زمینه های مورد نیاز که متخصصان کمتری دارد بهتر است و تخصص در زمینه های مورد نیاز که به فکر متبحر، استادی و تمرکز نیاز دارند، بهترین.

اگر شیفته مهارت باشید از پروراندن آن در خود لذت خواهید برد . کار سخت و تمرکز بجای‌کاری‌کسالت بار به بازی‌سخت شبیه می‌گردد و این برای‌هکر شدن حیاتی‌است .

مهارت‌های پایه‌ای برای هکر شدن

منش هکر حیاتی‌است اما مهارت او حیاتی‌تر است. منش جایگزین مهارت نمی‌گردد و مجموعه مهارت های پایه ای خاصی وجود دارند که باید در خود بپرورانید تا هکرها شما را هکر بنامند.
این ابزار به آرامی تغییر میکند با گذشت زمان تکنولوژی مهارت های جدیدی ایجادمی‌کند و قدیمی‌‌ها را بی‌مصرف میکند. مثلا در گذشته زبان ماشین شامل این مجموعه بود، در حالیکه HTML اخیرا به این مجموعه اضافه شده است. اما این مجموعه در حال حاضر مشخصأ شامل موارد زیر است:

۱ - بیاموزید که چگونه برنامه بنویسید

این مسلما پایه ای‌ترین مهارت هکر است. اگر شما هیچ زبان برنامه نویسی‌بلد نیستید، پیشنهاد می‌کنم با پیتون شروع کنید. پتیون تمیز طراحی‌شده است. به خوبی‌مستند سازی‌شده و تقریبأ ابتدایی‌است. با آنکه پتیون زبان اولیه خوبی‌است، یک اسباب بازی‌نیست. بلکه بسیار قدرتمند و قابل انعطاف است و مناسب پروژه های بزرگ. من یک مقاله مفصل تر در مورد انقلاب پیتون نوشته‌ام. خودآموزهای خوبی می‌توانید در وب سایت پیتون پیدا کنید.

جاوا زبان بسیار خوبی‌است البته بسیار مشکل تر از پیتون است، اما برنامه سریع تری ایجاد می‌کند و فکر می‌کنم انتخاب فوق العاده ای‌برای‌زبان دوم است .
البته شما نمی‌توانید با دانستن تنها دو زبان به مهارتهای یک هکر و یا حتی یک برنامه نوبس خوب برسید. شما باید بدانید چگونه در مورد مشکلات برنامه نویسی‌، جدای از زبان برنامه نویسی‌فکر کنید. برای آنکه یک هکر واقعی شوید، باید به جایی برسید که بتوانید یک زبان جدید را در دو، سه روز یاد بگیرید. این نیازمند آن است که چندین زبان کاملأ متفاوت را یاد بگیرید.

اگر به صورت جدی به برنامه نویسی روی آورید، باید C زبان پایه‌ایUnix را یاد بگیرید. ++C بسیار شبیه C است؛ اگر شما یکی از آنها را یاد بگیرید، یادگرفتن دیگری مشکل نخواهد بود. اما هیچ کدام به عنوان زبان اول قابل یادگیری نیستند. در واقع، هر چقدر از برنامه نویسی به زبان C پرهیز کنید، بازده‌تان بیشتر خواهد بود.

C بسیار کاراست و منابع کامپیوتر را کمتر مصرف می‌کند. متأسفانه C این کارایی را با تلاش بسیار شما برای مدیریت سطح پائین منابع (مانند حافظه) بدست می‌آورد. این نوع برنامه نویسی سطح پائین بسیار پیچیده و باگ -دوست است و زمان بسیاری برای رفع اشکال (Debug) لازم دارد. با قدرت و سرعتی که کامپیوترهای امروز دارند این معامله خوبی نیست. تیز هوشانه‌تر است که از زبانی استفاده کنیم که زمان کامپیوتر را بیشتر می‌گیرد و زمان برنامه نویس را کمتر. مانند ، پیتون.

زبانهای دیگری هستند که ارزش خاصی برای هکرها دارند. Perl به جهت دلایل کاربردی آن با ارزش است، به طور گسترده ای در طراحی صفحات فعال وب و مدیریت سیستم به کار گرفته شده است و حتی اگر شما هرگز با Perl برنامه ننوبسید، باید قادر به خواندن آن باشید. بسیاری از مردم از Perl در جایی استفاده می‌کنند که من پیتون را پیشنهاد کردم. برای اجتناب از برنامه نویسی C در جاهایی که نیاز به کارایی C ندارید. شما به فهمیدن کدهای ‌Perl احتیاج خواهید داشت.

لیسپ (LISP)به دلایل دیگری ارزشمند است – برای روشن نگری عینی که پس از یادگیری آن بدست خواهید آورد . حتی اگر هیچگاه از لیسپ به طور جدی استفاده نکنید، مسلما یادگیری آن شما را برنامه نویس بهتری خواهد کرد. (شما می‌توانید مهارت های اولیه ی‌LISP را به راحتی بانوشتن و تغییر دادن Modها برای ویرایشگر متن Emacs کسب کنید)

حقیقتا بهتر است هر پنج زبان ( پیتون ، جاوا ، C/++C ، پرل و LISP) را یاد بگیرید. جدا از ارزشی که این زبانها برای هکرها دارند، آنان رویکردهای کاملا متفاوتی برای برنامه نویسی دارند که مسا ئل با ارزشی به شما یاد می‌دهند.

نمی‌توانم دستورالعمل خاصی برای یادگرفتن برنامه نویسی بدهم (کار پیچیده ای‌است)، اما می‌توانم بگویم که کتاب‌ها و کلاسها به شما کمک نخواهند کرد (اکثر هکرها خودشان یاد گرفته‌اند) شما می‌توانید روشهایی را از کتاب فراگیرید اما ساختار فکری که این روشها را به مهارت واقعی تبدیل می‌کند، تنها با تمرین و شاگردی کردن بدست می‌آید. وظایف شما شامل ۱) خواندن کد و ۲) نوشتن کد خواهد بود.

یادگیری زبان برنامه نویسی مانند یادگیری نوشتن یک زبان واقعی است. بهترین راه خواندن چیزهایی است که استادان امر نوشته اند و سپس نوشتن برنامه ای از خودتان است؛ بسیار بیشتر مطالعه کنید، کمی‌بیشتر بنویسید، بیشتر مطالعه کنید، بیشتر بنویسید.... و تا آنجا ادامه دهید که نوشته هایتان قدرت و صلابت کارهای استادتان را پیدا کند.

سابقا پیدا کردن کد خوب مشکل بود، برنامه های بزرگی که متن آنها در دسترس بود تا هکرها بخوانند و آزمایش کنند، بسیار محدود بود. اکنون این مسئله به طور قابل ملاحظه‌ای تغییر کرده است؛ اکنون نرم‌افزارها ابزارهای‌برنامه نوبسی و سیستمهای‌عامل بازمتن (که تماما بوسیله هکرها نوشته شده است) بسادگی قابل دسترس است - که مرا به نوشتن بخش بعد ترغیب می‌کند...

۲- یکی‌از یونیکس های‌باز - متن را بگیرید و استفاده و اجرا کردن آن را بیاموزید

فرض می‌کنیم یک کامپیوتر شخصی دارید یا لااقل به آن دسترسی دارید (بچه های امروزی خیلی راحت به آن دسترسی دارند:-)). مهمترین قدم اولیه ای که هر مبتدی برای هکر شدن می‌تواند بردارد، گرفتن یک کپی از لینوکس (Linux) یا بی‌اس دی-یونیکس (BSD-Unix)؛ نصب کردن آن روی‌کامپیوتر شخصی و اجرای آن است.

بله ، سیستم عاملهای فراوانی در کنار یونیکس وجود دارد. اما تمام آنها به صورت باینری توزیع می‌شوند و شما قادر به خواندن و تغییر کد آن نیستید. تلاش برای ایجاد تغییر بر روی یک کامپیوتر داس یا ویندوز یا MacOS مانند این است که بخواهید در لباس شوالیه رقص بیاموزید.

تحت OS/X این کار ممکن است ، اما فقط بخشی از این سیستم بازمتن است. شما به موانع بسیاری برخورد خواهید کرد و باید مواظب باشید تا عادت بد تکیه بر کد اختصاصی اپل را در خود توسعه ندهید. در صورتی که بر روی یونیکس‌ها تمرکز کنید، چیزهای مفیدتری فراخواهید گرفت.

یونیکس سیستم عامل اینترنت است. اگر اینترنت را بدون یونیکس یاد می‌گیرید، هیچ وقت نمی‌توانید یک هکر اینترنت باشید. به این خاطر فرهنگ هکر امروز کاملأ یونیکس-محور است. (این مطلب همیشه صادق نبوده است . بسیاری از هکرهای با سابقه از این موضوع رضایت ندارند اما پیوند محکم یونیکس و اینترنت آنچنان قوی است که حتی قدرت شیطانی مایکروسافت نیز نتوانسته است خلل چندانی در آن ایجادکند.)

پس یک یونیکس نصب کنید. من به شخصه لینوکس را دوست دارم اما راههای دیگری هم وجود دارد ( بله! شما می‌توانید مایکروسافت ویندوز و Linux رابا هم داشته باشید). یاد بگیرید، اجرا کنید، ور بروید، کدهایش را بخوانید و تغییرشان دهید. ابزار برنامه نویسی بهتری در اختیار خواهید داشت، مانند C , LISP , Python و Perl که در سیستم عامل ویندوز خواب داشتن آن ها را می‌بیند. بسیار جذاب و سرگرم کننده خواهد بود و آنچنان در دانش غرق میشوید که حتی متوجه آن نمی‌شوید تا هنگامیکه به مانند یک استاد هکر به پشت سرتان بنگرید!

برای اطلاعات بیشتر درباره ی یادگیری‌Unix به The Loginataka نگاه کنید. همین طور شمامی‌توانید نگاهی بهThe Art Of Unix Programing (هنر برنامه نویسی در یونیکس) بیاندازید.

برای آن که چیز هایی از لینوکس دست گیرتان شود به سایت Linux Online بروید؛ شما می‌توانید از آن جا دانلود کنید یا (ایده ی‌بهتر) یک گروه کاربران لینوکس محلی پیدا کنید تا به شما در نصب لینوکس کمک کنند. از دیدگاه یک کاربر تازه کار تمام توزیع های لینوکس بسیار شبیه یکدیگرند.

شما می‌توانید راهنما و منابعBSD Unix را در سایت www.bsd.org پیدا کنید.

من نیز مقالاتی مبتدی درباره ی پایه های‌یونیکس و لینوکس نوشته ام.

(توجه : من در حقیقت نصب کردن هیچ کدام از Linux یا BSDها را به طور خاص به شما توصیه کنم ، برای هر تازه کاری هر کدام از این ها یک پروژه ی انفرادی است. برای لینوکس، یک گروه کاربران لینوکس در محل خود پیدا کنید و از آنها برای کمک سوال کنید.)

۳ - استفاده از وب و نوشتن HTML را یاد بگیرید

بسیاری از چیزهایی که فرهنگ هک ساخته است خارج از افق دید شماست، کمک به کارخانه‌ها، دفاتر و دانشگاه‌ها بدون اینکه تأثیر مشخصی در زندگی غیر هکرها نداشته باشد. در این میان اینترنت یک استثناء عمده است، سرگرمی درخشان هکری که حتی به اعتراف سیاست مداران در حال تغییر دادن جهان است . تنها به همین خاطر (و همچنین بسیاری‌از دلایل مشابه دیگر) یاد گرفتن کار در اینترنت احتیاج دارید.
این فقط به این معنی نیست که چگونه از یک مرورگر استفاده کنید(!) بلکه به معنی یادگیری‌HTML است . اگرهنوز برنامه نویسی یاد نگرفته‌اید، نوشتن HTML عادت های ذهنی‌ را برایتان فراهم می‌کند که به یادگیری برنامه نویسی کمک می‌کند. پس برای خودتان یک Homepage درست کنید. سعی کنید از XHTML استفاده کنید که نسبت به HTML سنتی تمیزتر است.(منابع بسیار خوبی برروی وب برای تازه کارها وجوددارد؛ این یکی از آن هاست!)

اما نوشتن یک Homepage به هرحال آنقدر خوب نیست که شما را هکر کند. وب پر از Homepage است. بیشترشان بی‌ارزشند. لجن های بی‌محتوا، فضولات شیک، اما مطمئن باشید که لجن همیشه لجن است. (برای اطلاعات بیشتر صفحه یTheHTML Hell را ببینید.)

برای با ارزش بودن؛ Homepage تان باید محتوا داشته باشد و برای هکرهای دیگر جذاب و یا آموزنده باشد. تمام اینها شمارا به بخش بعد هدایت می‌کند...

۴ - اگر انگلیسی‌بلد نیستید آن رایاد بگیرید

به عنوان یک آمریکایی بخاطر آنکه زبان مادریم انگلیسی است قبلأ از ذکر این موضوع ناراحت بودم. حداقل این می‌تواند یک امپریالیسم فرهنگی‌تلقی‌گردد. ولی تعدادی از غیر انگلیسی زبانان از من خواستند که این موضوع را متذکر شوم که انگلیسی زبان فرهنگ هکر و اینترنت محسوب می‌گردد و شما احتیاج خواهید داشت که این زبان را یادبگیرید تا در جامعه هکرها فعال شوید.

این موضوع واقعیت دارد. حدود سال ۱۹۹۱ متوجه شدم که بسیاری از هکرها که انگلیسی‌زبان دومشان بود آن را برای بحث های تکنیکی‌شان بهره می‌گرفتند، حتی اگر زبان مادریشان یکی بود. به من اطلاع دادند که انگلیسی بعلت غنی‌تر بودن به لحاظ لغات فنی برای این کار مناسب‌تر است . به همین دلیل ترجمه متن‌های فنی که در زبان انگلیسی هستند، غالبا رضایت بخش نیست. لینوس توروالدز که یک فنلاندی است، کد خود را به زبان انگلیسی تشریح کرده است (و هرگز غیر از این روش، روش دیگری را پیش نگرفته است) تسلط بر انگلیسی، عامل مهمی در جمع کردن جامعه جهانی برنامه نویسان لینوکس بوده است. این مورد نمونه قابل ذکری در مورد نقش زبان انگلیسی است.

موقعیت فرهنگ هکر

به خصوص ، هکرگری نوعی از فرهنگ است که مردم شناسان به آن فرهنگ هدیه می‌گویند. شما شهرت و موقعیت خود را نه با سلطه بر دیگر مردم، نه با زیبایی یا در اختیار داشتن چیزهای مورد نیاز مردم بلکه با دادن هدیه بدست می آورید. به خصوص با دادن وقت خود، خلاقیت و مهارتتان.

پنج چیز وجود دارد که با انجام آن مورد احترام هکرها قرار می‌گیرید:

۱ - برنامه‌های باز - متن بنویسد

اولین (محوری ترین و سنتی ترین) روش، نوشتن برنامه‌هایی است که هکرهای دیگر آن را جالب و مفید می‌دانند و سپس دادن کد منبع برنامه‌ها به دیگران.
(ما قبلا این را نرم‌افزار آزاد می‌نامیدیم ، اما این اصطلاح موجب اشتباه بسیاری از مردم شد که نمی‌دانستند منظور از آزاد دقیقا چیست، امروزه بسیاری از ما حداقل به نسبت ۲ به ۱ اصطلاح بازمتن (open-source) را ترجیح می دهیم.)

محترم ترین هکر ها [1] افرادی هستند که برنامه‌های بزرگی نوشته اند - برنامه‌های پرقدرتی که احتیاجات گسترده ای را مرتفع می سازد - و آنان را در دسترس همگان قرار داده اند.

۲ - به آزمایش ورفع اشکال کردن برنامه‌های بازمتن کمک کنید

هکرها به کسانی که نرم افزارهای بازمتن را آزمایش و رفع اشکال می‌کنند، یاری میرسانند. در این دنیای ناقص ناگزیر به صرف دقت بسیاری برای رفع اشکال برنامه‌ها هستم، به این علت است که مولفان بازمتن میگویند یک آزمایشگر خوب ( تعریف کردنش دشوار است؛ مشکلات در ضمن انتشار، کسی که بتواند اشتباهات یک انتشار عجله ‌ای را تحمل کند و مشکلات نرم‌افزار را گزارش کنند) سزاوار یاقوت به اندازه ی وزنشان هستند. حتی یک نفر از آنان میتواند رفع اشکال کردن را از یک کابوس طولانی به یک دردسر عبرت آموز تبدیل کند. اگر مبتدی هستید یک نرم افزار در حال برنامه نویسی پیدا کنید و یک آزمایشگر خوب باشید. یک پیشرفت طبیعی از کمک به آزمایش برنامه تا کمک به رفع اشکال کردن آن و بهتر کردن آن است. از این راه چیزهای بسیاری یاد می‌گیرید و روابط خوبی با افرادی که بعدا شما را کمک خواهند کرد بر قرار خواهید کرد.

۳ - اطلاعات خوب را منتشر کنید

کار خوب دیگری که می‌توانید بکنید جمع آوری و دستچین کردن مطالب جالب و مفید در برگه‌های وب یا پرونده‌هایی مانند سؤالات متداول ( FAQ ) و منتشر کردن آن است. گردآورندگان مجموعه سؤالات متداول (FAQ) به اندازه برنامه نویسندگان بازمتن مورد احترام هستند.

۴ - به پایداری شالوده ی کار کمک کنید

فرهنگ هکر (و مهندسی اینترنت بعنوان شاخه‌ای از آن) با داوطلبان به پیش می رود. بسیاری از کارهای کوچک ولی ضروری وجود دارند که باید انجام شوند. مدیریت لیست‌های پستی و گروههای خبری، مرتب کردن آرشیو نرم افزارهای بزرگ، گسترش RFCها و سایر استانداردهای فنی.
مردمی که این کارها را انجام می دهند مورد احترام فراوان هستند. چرا که همه می دانند این نوع مسئولیت چقدر زمانبر است در حالیکه جذابیت زیادی مانند بازی کردن با کد هم ندارد. انجام آنها نشاندهنده ی ایثارگریست.

۵ - به خود فرهنگ هکر کمک کنید

در انتها می توانید به خود فرهنگ کمک کنید و آن را منتشر کنید (مثلأ با نوشتن مقاله ای در مورد اینکه چگونه هکر شویم :-) ). گرچه این کاری نیست که در همان ابتدا انجام دهید تا وقتی که شهرت خوبی در بین هکرها بدست آورید.
فرهنگ هکر، رهبر به معنی دقیق آن ندارد. اما قهرمانان، پیران ، مورخان و سخنگویان زیادی دارد. بعد از این که به اندازه ی کافی در سنگرها مدت زیادی را سپری کنید، می‌توانید یکی از آنها شوید. باید بدانید که هکرها به منیت آشکار پیران خود بدبینند؛ رسیدن به این درجه از شهرت آشکارا خطرناک است. به جای تلاش برای رسیدن به آن موقعیتتان را چنان بسازید که در مسیرشما افتد. سپس در مقامتان فروتن و مهربان باشید.

رابطه هکر / نرد (Nerd)

ارتباط هکر و نرد بر خلاف افسانه مشهور، برای هکر بودن اجباری بر نرد بودن نیست (نرد به شخصی گفته می‌شود که تمام زندگی او بر کامپیوتر/تکنولوژی استوار است -مترجم -). اما به هرحال نرد بودن کمکتان می‌کند و بسیاری از هکرها اینگونه‌اند. نرد بودن کمکتان می‌کند که بر مهمترین مسائل مانند فکر کردن و هک کردن تمرکز داشته باشید.
به همین خاطر بسیاری از هکرها صفت نرد بودن و حتی سرسختانه‌تر گیک را به عنوان شعار برگزیده‌اند. روشی برای بیان جداییشان از انتظارات عوامانه اجتماع - برای بحث بیشتر به صفحه‌ی (geek) مراجعه کنید.

اگر شما بتوانید به اندازه کافی روی هک کردن تمرکز کنید در حالیکه به زندگیتان هم برسید، بسیار عالیست. امروزه انجام این کار از ۱۹۷۰ که من تازه کار بودم بسیار ساده تر است؛ جریان غالب فرهنگی با تکنو- نردها بسیار مهربانتر است و تعداد کسانی که می فهمند هکرها عاشقان و همسران بلند مرتبه‌ای هستند هر روز زیادتر می شود.

اگر شما بخاطر نرد بودنتان به هکر بودن علاقه‌مند شده‌اید هم خوب است! حداقل برای متمرکز شدن مشکلی نخواهید داشت. شاید هم در آینده از انزوا درآمدی!

نکاتی در باب طریقت

نکاتی در باب طریقت باز می‌گویم که شما برای هکر شدن باید ساختار فکری هکری بدست آورید. چیزهایی هست که هنگامیکه کامپیوتر ندارید می‌توانید انجام دهید. آنها جایگزین هک کردن نمی شوند (هیچ چیز نمی‌شود) اما بسیاری از هکرها انجامشان را دوست دارند و احساس می کنند با انجام آنها به نوعی به روح هک کردن نزدیک می شوند.

-بیاموزید که زبان مادریتان را خوب بنویسید. گرچه معروف است که برنامه نویس ها نمی‌توانند بنویسند، یک تعداد غافلگیر کننده‌ای از هکرها (تمام بهترین هکرهایی که من می‌شناسم) نویسندگان توانایی هستند.
-داستانهای علمی - تخیلی بخوانید. به جلسات داستانهای علمی بروید. (جای خوبی که می توانید هکرها و هکر دوستان را ببینید.)
-ذن تمرین کنید و/ یا به هنرهای رزمی بپردازید (انظباط روحی در جهات بسیاری شبیه‌اند)
-گوش تان را به موسیقی حساس کنید. بیاموزید که به نوع خاصی از موسیقی را درک کنید. نواختن برخی آلات موسیقی را به خوبی فرابگیرید یا آواز خواندن یاد بگیرید.
-کار با جملات قصار و بازی با کلمات را به خوبی بیاموزید.

هر چه موارد بیشتری را قبلأ انجام داده باشید استعداد بیشتری برای هکر شدن دارید. چرا این موارد خاص مهم هستند واقعا معلوم نیست. ولی ارتباط آنها با مهارتهای نیمکره ی چپ و راست مغز مربوط می شود، هردوی این ها اهمیت فراوانی دارند؛ هکرها همانگونه که به منطق استدلالی نیاز دارند به شهود عرفانی نیز محتاجند تا در لحظه ای خاص از شر منطق ناقص مشکلی خلاص شوند.

به همان میزان که بازی می‌کنید، کارکنید و همان قدر که کار می‌کنید، بازی کنید. برای هکر‌های واقعی مرزی میان ” بازی“ ، ” فعالیت“ ، ”دانش“ و ”هنر“ وجود ندارد و این با پدیدار شدن سطح بالایی از سرزندگی سازنده همراه خواهد بود. به هیچ وجه به اطلاعات مهارت‌های محدود اکتفا نکنید. برخلاف آن که بسیاری از هکرها خود را یک برنامه نویس معرفی می کنند، دارای مهارت‌های بسیاری هستند - مدیریت سیستم، طراحی وب و رفع اشکال‌های سخت‌افزاری PC یکی از معمول ترین آن هاست. هکری که مدیر سیستم است، اغلب، یک برنامه نویس حرفه‌ای و یک طراح وب است. هکر هرگز کاری را نیمه انجام شده رها نمی‌کند، اگر به موضوعی بپردازد در رابطه با این موضوع مهارت‌هایش را به اوج کمال می‌رساند.
در پایان چیزهایی هستند که نباید انجام دهید:

• از اسامی ابلهانه و بزرگ نما (قلمبه!) استفاده نکنید.
• در آتش افروزیهای گروه‌های خبری و یا هر بحث بی فایده ی دیگر شرکت نکنید.
• خودتان را "ولگرد سایبر" خطاب نکنید، وقت خود را با چنین افرادی هدر نکنید.
• نامه‌های الکترونیکی پر از غلط املایی و دستور زبانی نفرستید.

تنها چیزی که از این ها عایدتان می شود شهرت یک دلقک است. هکرها حافظه خوبی دارند - سالها طول می کشد تا دسته گلی که به آب داده‌اید فراموش شود و مورد قبول واقع شوید.

بر مشکل نام‌های کاربری یا اسامی مستعار باید تاکید کنم. پنهان کردن نام واقعی پشت رموز، کار ابلهانه و بچه گانه کرکر ها(crackers) و warez d00dz ویا دیگر فرم‌های پیش پا افتاده ی زندگیست. اگر نام مستعاری دارید آن را دور بیاندازید. در میان هکرها این حقیقتا باعث می‌شود تا شما را به فراموشی بسپارند. هکران از آنچه که انجام می‌دهند مغرورند و آن را وابسته به نام حقیقی خود می‌خواهند.

منابع دیگر

پیتر سیباج (Peter Seebach) برای مدیران سیستمی که نمی دانند چطور با هکرها سر کنند، یک FAQ مکمل نوشته است که Hacker FAQ نام دارد. اگر سایت Peter پاسخ دهی نمی‌کند، این جستجوی سایت Excite می‌تواند یک کپی خوب برای شما پیدا کند.

این جا یک سند وجود دارد که How To Be A Programmer (چگونه یک برنامه نویس شویم) نام دارد این یکی از بهترین و کامل ترین هاست. ارزش این مستند فقط مربوط به آموزش کد نویسی نیست، در این سند درباره ی کد نویسی به صورت گروهی و چالش‌های یک کد نویسی گروهی صحبت شده است.

من مقاله ای به نام تاریخ اجمالی هکرگری : "A Brief History Of Hackerdom" نیز نوشته‌ام.

برای آشنایی با فرهنگ لینوکس و بازمتن مقاله‌ای با نام "کلیسای فقید و بازار" یا "The Catedral and the Bazaar" نوشته‌ام. ادامه ی این مقاله در مقاله ای به نام Homesteading Noosphere آمده است.

Rick Moen، مقاله‌ای به نام How to Run A Linux User Group نوشته است. (یک گروه کاربران لینوکس چطور به کار می‌افتد؟)

باز هم از Rick Moen و من (اریک ریموند) مقاله‌ای به نام چگونه یک سوال هوشمندانه بپرسیم، How to Ask Smart Questions وجود دارد.

اگر شما به اطلاعات پیش‌نیاز برای کامپیوتر‌های شخصی و شبکه ی اینترنت احتیاج دارید، به مقاله ی The Unix and Internet Fundamentals HOWTO (پایه‌های یونیکس و اینترنت) مراجعه کنید.

اگر شما برنامه‌ای منتشر می‌کنید و یا وصله‌ای برای برنامه‌ای می نویسید، به Software Release Practice HOWTO (راهنمای تمرین انتشار برنامه‌ها) سر بزنید.

اگر شما به اشعار ذن علاقه مند هستید، احتمالا باید از این خوشتان بیاید: Rooties Root: The Unix Koans of Master Foo

سؤالاتی که زیاد پرسیده شده اند

س : به من یاد می دهید چطور هک کنم ؟
ج: از اولین روز انتشار این برگ هر هفته (گاهی هر روز) چندین درخواست از مردم بدستم می‌رسد که: همه چیز هک کردن را به من یاد بدهید! متأسفانه وقت و انرژی کافی برای این کار ندارم. پروژه‌های هکری من و مسافرتهایم بعنوان مدافع بازمتن روزی ۱۱۰٪ وقتم را می‌گیرد.
حتی اگر هم می‌توانستم؛ هک کردن هنر و منشی است که شما خود باید یاد بگیرید. بعدا متوجه خواهید شد که با آنکه هکرها دوست دارند به شما کمک کنند، اما اگر بخواهید همه چیز را حاضر و آماده در دهان شما بگذارند، تحویلتان نمی‌گیرند.
اول خودتان چیزهایی یاد بگیرید. نشان دهید که دارید سعی می کنید، که توانایی یاد گرفتن دارید سپس به سراغ هکرها بروید و پرسشهایتان را مطرح کنید.
اگر می‌خواهید به هکری نامه ی الکترونیکی بفرستید باید از قبل دو چیز را بدانید. اولین چیز این که ما متوجه شدیم که کسانی که در نوشته‌هایشان بی دقت‌اند معمولا تنبل‌تر از آنند که هکرهای خوبی بشوند. بنابراین مواظب غلط‌های املایی و انشایی خودتان باشید و گرنه شما را نادیده می‌گیرند. دوم این که هرگز جواب نامه‌ی الکترونیکی خود را در آدرسی غیر از آدرسی که از آن نامه می‌فرستید نخواهید. ما می‌دانیم که کسانی که این کار را می کنند دزدانی اند که از حساب دزدی استفاده می کنند و هیچ علاقه ای به کمک کردن به دزدها نداریم.

س : خوب پس از کجا شروع کنم ؟
ج‌ : بهترین راه برای شروع رفتن به جلسه یک لاگ (گروه کاربران لینوکس"Linux user group LUG" ) است. این گروهها را می توانید در سایت LDP بیابید. به احتمال قوی می‌توانید یکی از آنها را در حوالی خود بیابید که احتمالأ وابسته به یک دانشگاه یا مؤسسه است. اعضای لاگ احتمالأ به شما یک نسخه از لینوکس می‌دهند و حتمأ کمکتان می‌کنند که آنرا نصب کنید.

س : کی باید شروع کنم ؟ آیا خیلی دیر نشده است ؟
ج : در هر سنی که علاقه‌مند شدید می‌توانید یاد بگیرید. اکثر مردم در سن ۱۵ تا ۲۰ سالگی علاقه‌مند می شوند؛ من استثناهایی را از هر دو طرف می‌شناسم.

س : چقدر طول می کشد تا هکر شوم ؟
ج : بستگی به این دارد که چقدر باهوشید و چقدر پشت کار دارید. اگر مصمم باشید معمولأ ظرف ۱۸ تا ۲۴ ماه می‌توانید مهارتی قابل ملاحظه بدست آورید. اما کار به اینجا ختم نمی‌شود. اگر یک هکر واقعی هستید تمام عمرتان را صرف یادگیری و تکمیل هنرتان خواهید کرد.

س : آیا Visual Basic و #C ( سی شارپ ) زبان‌های خوبی برای شروع کارند ؟
ج: اگر شما این پرسش را مطرح می‌کنید یعنی به هک کردن تحت سیستم عامل مایکروسافت ویندوز فکر می‌کنید. به خودی خود تفکر بدی است. یاد گیری کد نویسی تحت پلتفورم ویندوز مانند یاد گیری رقص است وقتی زره به تن کرده‌اید، من چندان خوشم نمی‌آید. به آن جا نروید. آن بخش بی‌نهایت کثیف است و از کثافت باید پرهیز کرد.
زبان‌های Visual Basic و #C مشکلات مخصوص خودشان را دارند؛ در اصل این‌ها غیر قابل انتقال یا not portable هستند. هیچ نسخه‌ی بازمتنی از این زبان‌ها وجود ندارد. استاندارد‌های اجرایی ECMA چیزی بیش از تعدادی رابط برنامه نویسی را پوشش نمی‌دهند. در ویندوز بیشتر کتابخانه‌ها از یک سازنده ی تنها (مایکروسافت ) که مالک آن است پشتیبانی می‌کنند؛ اگر شما بی‌نهایت نسبت به چیزی که استفاده می کنید دقیق نباشید، برای همیشه به پلتفورم مایکروسافت وابسته خواهید شد. برای این که به این باطلاق فرو نروید، کسی که کد نویسی را شروع می کند باید بسیار دقت کند. اگر شما روی یونیکس شروع کنید زبان‌های بهتر و کتابخانه‌های بهتر وجود دارند.
بنابراین به همان سیستم عامل که سازنده زبان انتخاب می کند، میخکوب می‌شوید، این به مذاق هکرها سازگار نیست.
به خصوص Visual Basic بسیار مضر است. مانند همه بیسیک‌ها Visual Basic هم بسیار بد طراحی شده است، نه از من نخواهید که این موضوع را تشریح کنم؛ این موضوع می‌تواند یک کتاب را پوشش دهد. یک زبان را که به خوبی طراحی شده است فرا بگیرید.
یکی از عادت‌های برنامه نویسی بدی که به شما یاد خواهد آموخت وابستگی به کتابخانه ها، widget ها و ابزار برنامه نویسی یک شرکت خاص است. به طور کل هر زبانی که تحت لینوکس یا یکی از نسخه‌های BSD پشتیبانی نگردد و/ یا حداقل توسط سه شرکت مختلف پشتیبانی نگردد، ارزش این را ندارد که برای هک کردن یاد بگیریدش.

س : به من یاد می دهید که چطور یک سیستم را بشکنم؟
ج : نه . کسی که بعد از خواندن این مقاله هنوز این سؤال را بپرسد، احمق تر از آن است که یاد بگیرد ، حتی اگر من وقتش را داشته باشم. هر میلی که چنین درخواستی کند نادیده گرفته می شود یا با خشونت تمام پاسخ داده می‌شود.

س : چطور می توانم رمز عبور شخص دیگری را بدست آورم؟
ج : این شکستن است (crack). گم شو احمق!

س : چطور می توانم پست الکترونیکی شخصی دیگری را بخوانم / واردش شوم / تحت نظر بگیرمش؟
ج : این شکستن است . سریع گم شو ...

س : چطور می توان کانالهای chat را دزدید؟
ج : این شکستن است . مردک احمق!

س : سیستمم را شکسته‌اند ! کمک می‌کنید از خودم دفاع کنم؟
ج: نه! هر بار که از من این سؤال را پرسیده‌اند از طرف یک کاربر بیچاره ی ویندوز بوده است. امکان ندارد ویندوز را به طور کامل امن کنید. کد و معماری آن پر از ایراد است و سعی در ایمن کردن آن آب در هاون کوبیدن است. تنها راه پیش‌گیری، رفتن به یک سیستم عامل دیگر مانند لینوکس یا حداقل سیستم عاملی است که توانایی ایمن شدن را داشته باشد.

س : من با ویندوزم مشکل دارم . کمکم می کنید؟
ج : البته! به خط فرمان بروید و بنویسید " :format c "، ظرف چند دقیقه تمام مشکلاتتان حل می‌شود.

س : کجا می توانم با هکرهای واقعی صحبت کنم؟
ج : بهترین جا لاگ‌های محلی خودتان است ( لیست شان را می توانید در سایت LDP بیابید.)
(قبلأ در اینجا می‌گفتم در IRC هیچ هکر واقعی پیدا نمی‌کنید. ولی وضعیت فرق کرده است. به طور مشخص اجتماعاتی از هکرهای واقعی مربوط به GIMP و Perls کانالهای IRC دارند)

س : چند کتاب مفید در زمینه هکر کردن پیشنهاد کنید؟
ج : لیست خواندنی‌های لینوکس ممکن است مفید باشد. Loginntaka هم می‌تواند جالب باشد. برای پیش در آمدی بر پیتون به اینجا را بر روی سایت پیتون نگاهی بیاندازید.

س : آیا باید در ریاضیات خوب باشم تا بتوانم هکر شوم ؟
ج : نه . البته باید قادر باشید به طور منطقی فکر کنید و رشته درست دلایل را دنبال کنید، هک کردن نیاز بسیار اندکی به ریاضیات رسمی دانشگاهی دارد. به خصوص، شما معمولا به آنالیز و جبر نیاز نخواهید داشت ( این را به مهندسان برق واگذار کنید). داشتن پیش زمینه‌ای در رشته‌هایی از ریاضیات مانند منطق، تئوری مجموعه‌ها ، نظریه اعداد و.... ممکن است مفید باشد.
آنچه بسیار مهم است : شما باید بتوانید منطقی تفکر کنید و رشته ای از دلایل صحیح را گرد هم بیاورید، کاری که ریاضی‌دانان انجام می‌دهند. زمانی که ارتباط با اغلب علوم ریاضی کمکی به شما نکرد، شما به نظم و ذکاوت برای پیش برد آن نیاز خواهید داشت. اگر شما چندان باهوش (با ذکاوت) نی‌ستید، امید چندانی به هکر شدن شما نیست؛ اگر شما نظم فکری نداشته باشید این امید به همان میزان کم خواهد شد.
یک راه خوب برای فهمیدن این موضوع گرفتن و مطالعه یک کپی از کتاب Raymond Smullyan است که اسم آن اکنون یادم نیست. مشابه چیستان‌های منطقی و بامزه Smullyan در روح هکرگری خیلی وجود دارد. توانایی در حل آنها علامت خوبی است و لذت در حل کردن آن علامتی بهتر.

س : چه زبانی را باید اول یاد بگیرم ؟
ج : XHTML (آخرین نسخه ی HTML) اگر هنوز آنرا بلد نیستید. کتابهای بد زیادی هستند با توضیحات خسته کننده بلندبالا و چند کتاب خوب چیزی که من بیشتر از همه دوست دارم HTML: The Definitive Guide است.
البته HTML یک زبان کامل برنامه نویسی نیست. وقتی برای یادگیری آماده شدید، پیشنهاد می‌کنم از پیتون شروع کنید. خیلی‌ها به شما Perl را پیشنهاد می‌کنند و هنوز محبوبیت بیشتری دارد ولی یاد گرفتن آن سخت است و (به نظر من) به خوبی پیتون نیست.
C واقعا مهم است ولی از Perl و پیتون خیلی سخت‌تر است. سعی نکنید اول C را یاد بگیرید.
کاربران ویندوز، به دام VB نیفتند. عادتهای برنامه نویسی بدی به شما یاد می‌دهد و قابل انتقال به هیچ سیستم دیگری غیر از ویندوز نیست. بپرهیزید!

س : چه سخت افزاری نیاز دارم ؟
ج : قبلا کامپیوترهای شخصی سرعت و حافظه کمی داشتند که همین‌ها کافی بودند تا روند یاد گیری هکر رامحدود کنند. این مساله مدتهاست که از بین رفته است ، هر کامپیوتری از Intel 486DX50 بالاتر باشد برای برنامه نویسی کافیست، X ، و ارتباطات اینترنتی ، و کوچکترین دیسک سخت به اندازه کافی بزرگ است.
مهمترین مساله‌ای که در انتخاب سخت افزار وجود دارد این است که آیا با لینوکس همخوانی دارد (یا با BSD همخوانی دارد). البته برای بسیاری از کامپیوترهای جدید این همخوانی وجود دارد مگر در مورد تعدادی از مودم‌ها و چاپگرها که مخصوص ویندوز طراحی شده اند.
یک FAQ درباره ی سازگاری سخت افزار ها وجوددارد؛ آخرین نسخه ی آن اینجاست.

س : باید از مایکرو سافت متنفر باشم ؟
ج : نه! نه اینکه میکروسافت نفرت‌انگیز نیست؛ مساله این است که فرهنگ هکر مدتها قبل از مایکروسافت وجود داشته است و مدتها بعد از آن هم خواهد بود. انرژیی را که برای نفرت از مایکروسافت صرف می‌کنید، برای عشق به هنرتان مصرف کنید. اگر برنامه‌ای خوب بنویسید، مشت محکمی است بر دهان مایکروسافت و خونتان را را کثیف نمی‌کند.

س : ولی بازمتن برنامه نویس‌ها را بیکار نمی‌کند؟
ج : حقیقتا برعکس این است، تا بحال صنعت بازمتن بیشتر اشتغال زایی کرده است تا از بین بردن آن. اگر داشتن یک برنامه آماده اقتصادی تر از نداشتن آن است، در هر حال یک برنامه نویس حقوقش را می گیرد چه برنامه بازمتن باشد یا نباشد و مهم نیست چقدر نرم افزار" آزاد " هست ، به نظر می رسد همیشه تقاضای بیشتری برای نرم افزارهای جدید یا تطبیق داده شده وجود دارد. من در این باره در ورق‌های Open Source بیشتر خواهم نوشت.

س : چطور شروع کنم ؟ از کجا یک یونیکس آزاد پیدا کنم ؟
ج : قبلا راجع به پیدا کردن یونیکس‌های معمول آزاد توضیح داده ام. برای هکر شدن به انگیزه خلاقیت و قابلیت خود آموزی نیاز دارید. پس دیگر شروع کنید...

اریک ریموند نسخه ی اصلاحی (Reversion) شماره ی ۱.۲۹

منبع
ترجمه : آرش بیژن‌زاده
ویرایش و اصلاحات: نوید عبدی، آلن باغومیان
انتشار اول: http://www.technotux.com/html/Sections-article89-p1.html
بازنشر: کیبرد آزاد - جادی دات نت

[1] یاد داشت مترجم : در نوشته ی اریک ریموند این واژه نیم -خدا نوشته شده بود : demi-god

برای بحث بیشتر به این مجموعه کامنت مراجعه کنین

چگونه فلان چیز رو یاد بگیرم

«چطوری پایتون یاد بگیرم؟»، «چطوری توسعه کرنل رو یاد بگیرم؟»،‌ «چطوری هک کنم؟ منظورم چگونه هکر شویم اریک ریموند نیست،‌ منظورم کشف حفره‌های امنیتی در کرنل است»، «چطوری دانشمند داده بشم؟» و ... این‌‌ها سوال‌هایی هستن که همیشه تکرار می‌شن و واقعا هم جواب ثابتی ندارن، یا بهتره بگم جوابشون بنا به شرایط هر فرد تغییر می کنه.

به زودی به این «حالت های مختلف یادگیری» نگاه خواهیم کرد ولی قبلش لازمه به یک نکته اشاره کنم: خیلی وقت ها سوال اصلی این نیست که «چگونه X رو یاد بگیرم»‌ بلکه اینه که «من می خوام X باشم». وقتی کسی می پرسه «چطوری می تونم کرنل رو توسعه بدم» واقعا منظورش این نیست که «من می خوام چند سال برنامه نویسی یاد بگیرم و ساعت‌های طولانی در روز لیست پستی کرنل رو بخونم و سوادم رو بالا ببرم و یک بخش حوصله سر بر ولی مفید (مثلا مهندسی معکوس پروتکل یک کارت شبکه بی سیم غیرمرسوم و پیاده سازی اون به زبان سی) رو انجام بدم و بعد سعی کنم یک نفر دیگه رو قانع کنم که این بخش رو قبول کنه و به توروالدز پیشنهاد بده»‌ بلکه منظورش اینه که «من می خوام خفن باشم، راه ساده ای داره؟». همین مساله در مورد دنیای هک هم هست. یک هکر کلاه سفید به شکل طبیعی کسی است که ساعت ها و روزها و ماه‌ها وقت می ذاره و می گه فلان لوپ در فلان روتین خاص شاید فلان مشکل رو داشته باشه یا کلی وقت می ذاره یک قرارداد تست نفوذ می بنده و بعد از روی یک لیست بلند بالا یکی یکی حالت های مختلف نفوذ رو روی یک نرم افزار تست می کنه و گزارشی تایپ می کنه که توش می گه چه مشکلات امنیتی در این نرم افزار هست و طبق قرارداد پولش رو می گیره یا شغلش اینه که کلی فر‌م‌ور کلی روتر رو آپدیت کنه و این چیزها ولی خیلی ها دنبال تصویری غیر واقعی هستن که توش نصفه شب ها بیدارن و کار می کنن (و خوابشون هم نمی یاد و خسته هم نیستن) و می تونن به ایمیل همه مردم دنیا دسترسی داشته باشن و هر حساب بانکی که خواستن رو هک کنن و غافلن از اینکه اصولا در دنیا چنین آدمی وجود نداره.

خلاصه اینکه نکته اول اینه که بدونیم اصولا آیا سوال اینه که «چطور فلان چیز رو یاد بگیرم» یا سوال اینه که «می خوام فلان چیز باشم، راه ساده ای هست؟».

همیشه نقل می کنم از استاد پیران که می گفت آسانسور پیشرفت هنوز اختراع نشده و هر کس می خواد پیشرفت کنه باید قدم به قدم از پله‌های ترقی بالا بره.

اما اگر سوال واقعا اینه که «چطور می تونم فلان چیز رو یاد بگیرم؟» جواب اصلی اینه: به چهار طریق.

چهار شیوه یادگیری

در علم یادگیری نظریات بسیار متنوعی است که من معمولا به یکی از سر راست ترین هاش ارجاع می دم؛ نظریه پیتر هانی و آلن مامفورد. این دو نفر در نوشته‌هاشون می‌گن که آدم‌ها در چهار مرحله / روش یاد می‌گیرن:

1. فعال
2. انعکاسی
3. تئوری
4. عملگرایانه

این چهار روش می تونن در یک چرخه با هم ترکیب بشن. بنا به این نظریه بعضی افراد با نگاه کردن به رفتار دیگه یاد می گیرن (خوندن کد یا نگاه کردن به برنامه نویسی دیگران)، بعضی‌ها با یادگیری تئوری و بعد اجرا (مثلا خوندن یک کتاب پایتون)، بعضی ها با روش فعال (یادگیری و اجرای چیزهایی که یاد گرفتن) و در نهایت گروهی با روش عملگرا (پریدن توی استخر! شروع کردن به برنامه نویسی و یادگرفتن هر چیزی که لازمه). من خودم رو بیشتر جزو گروه آخر می دونم. در سیستم من اگر قراره چیزی رو یاد بگیرم اول یک مساله براش پیدا می کنم (مثلا قراره بشمرم که در هر قوطی کبریت به طور متوسط چند تا کبریت هست) و بعد شروع به کار می کنم و اجزای لازم برای کارم رو حین کار سرچ می کنم و می خونم و یاد می گیرم. مثلا حتی ممکنه در شروع به کار با یک زبان جدید مثل جولیا لازم باشه سرچ کنم «for loop in julia» و برنامه رو پیش ببرم.

نکته مهم اینه که شما کشف کنین روش یادگیری شما چیه و بر اساس اون پیش برین. مثلا کسی که به یکی از شیوه‌های انعکاسی (دیدن کار دیگران و تئوریزه کردن اون) یا تئوری یاد می گیره ممکنه کلاس براش بهترین روش ممکن باشه و در مقابل برای من که روشم عملگرایانه است، تقریبا کلاس بی معناترین چیز ممکن است و می تونم قسم بخورم که تا حالا هیچ چیز فنی رو از کلاسی یاد نگرفته ام.

در ضمن لازمه شما بعد از شناخت خودتون، به روش های دیگه هم دقت کنین. مثلا اگر من تونستم با یادگرفتن چند کتابخونه و سرچ برنامه ام رو بنویسم، باید حواسم باشه که حتما وقت کافی برای مطالعه یک کتاب در مورد پایتون یا آر یا جولیا یا هر چیزی که دارم یاد می گیرم هم بخونم تا سوادم منحصر نشه به چیزهایی که در مسیرم بوده یا پیش اومده یا اگر کسی از طریق تئوری یاد می گیره لازمه به کدهای بقیه هم نگاه کنه و خودش هم برنامه بنویسه تا چرخه یادگیری رو کامل کرده باشه.

پس اگر سوال واقعا این است که «چطوری ایکس رو یاد بگیریم» جواب من اینه که اول کشف کنین که چجور روش یادگیری برای شما مفیدتره، بعد با حوصله و قدم به قدم توش پیش برین. یادتون باشه که تقریبا هر چیزی نیاز به تلاش داره و عملا هیچ چیزی نیست که بدون گذروندن چندین روز و بعد چندین ماه بشه توش حرفه ای بود. اگر در زمانی خیلی سریع دارین یاد میگرین بدونین که احتمالا دارین اشتباه می کنین یا اصولا اون چیز ارزش یاد گیری نداره چون بدیهی است (:

از اونطرف قرار نیست رنج بکشین. از نظر من اگر یاد گرفتن چیزی برام لذت بخش نیست، یعنی بهتره یادش نگیرم چون یاد گرفتن چیزی که لذت بخش نیست به معنی استفاده از چیزی است که لذت بخش نیست و شاغل شدن در چیزی که لذت بخش نیست. خب چه کاریه! اگر من از پایتون خوشم نمی یاد یا آر دوست ندارم یا اصولا کامپیوتر اذیتم می کنه،‌ خب می رم مربی تنیس می شم!

این رو هم اضافه کنم که من شخصا برای یاد گرفتن هر چیزی اول یک مساله تعریف می‌کنم، بعد با عبارت هایی مثل X tutorial در اینترنت جستجو می کنم و چند راهنمای انگلیسی رو باز می کنم و همه رو یک نگاه می کنم و انتخاب می کنم که کدوم رو می خوام بخونم و تا آخر می خونمش و بعد شروع به کار با X می کنم تا کارم تا حدی پیش بره. اگر در این مرحله مطمئن شدم که می خوام X رو ادامه بدم، یک کتاب می گیرم و می خونم و بعد اگر برام جذاب بود پروژه های جدید بر می دارم و کتاب های جدید. این روزها دیدن ویدئوهای آموزشی هم بسیار مفیده و مثلا برای بیگ دیتا یا یادگیری ماشینی من حجم زیادی ویدئو دارم که وقتی بیکارم توی خونه می ذارم پخش بشه و زیر چشمی نگاهشون می کنم و هر جا لازم بشه دقتم رو بیشتر می کنم.

شناور شدن در فضا بسیار مفیده. اگر می خواین زبان یاد بگیرین، اخبار رو فقط به اون زبان بخونین. اگر R یاد می گیرین، وبلاگ‌ها و سایت‌هایی که جواب سرچ‌هاتون هستن رو به فیدخون اضافه کنین و همیشه نگاهش کنین. عضو جامعه باشین تا ببینین بقیه چیکار می کنن تا ایده‌ها و کارهای جدید و جنبه‌هایی که باهاش برخورد نداشتین رو هم ببینین. با اینکار جلوی ایزوله شدن خودتون - و در نتیجه حس اشتباه خود خفن پنداری - رو می‌گیرین.

آخرین توصیه هم ساخت صحیح زیرساخت‌ها است. اگر قراره من آمار استدلالی یاد بگیرم لازمه زیرش (مثلا آمار توصیفی یا ریاضیات پایه)‌ رو به خوبی بلد باشم و اگر قراره داده‌های بزرگ یاد بگیرم لازمه مثلا با HDFS آشنا باشم و کوچکترین نفهمیدن زیرساخت باعث می شه چیزهایی که بعدا یاد می گیرم قرص و محکم نباشن و شکسته بسته بشن. جالبه که یاد گرفتن درست لینوکس به نظر من بیشتر از دو ماه طول نمی کشه ولی خیلی ها هستن که سال‌ها با لینوکس کار می کنن بدون اینکه این دو ماه رو وقت بذارن و ابزارشون رو دقیق بشناسن. در یاد گرفتن یک چیز باید واقعا حواسمون باشه که اون چیز رو یاد بگیرم و فقط دنبال راه انداختن کار با یک چیز نباشیم. معمولا یک حرفه ای و یک غیرحرفه‌ای هر دو می تونن کارهای روتین رو راه بندازن ولی کسی سینیور / حرفه ای می شه که درک می کنه اون پایین چی می گذره.

از یادگرفتن لذت ببرین و سعی کنین هیچ کاری رو بدون اینکه درک کنین دارین چیکار می کنین نکنین. با این روش خیلی زود در چیزی که دارین انجامش می دین حرفه ای می شین.

ایجاد انگیزه و تمرکز

ما کارهای خوبی رو دوست داریم بکنیم. ما به شکل سنتی در شروع هر سال فهرستی کاغذی یا ذهنی از کارهای اون سال داریم. ما می‌دونیم می‌خوایم وقتی بزرگ شدیم چی بشیم و ما می‌دونیم که قدم بعدی خوب در این روز اینه که چی رو یاد بگیریم. اما تقریبا هیچ کدوم از ما فرانسه یاد نمی‌گیریم، قهرمان هک نمی‌شیم، سیکس پک نداریم و ...

بقیه هم این وضعیت رو می‌دونن. باشگاه‌ها می‌دونن که می‌تونن چند برابر ظرفیت ثبت نام کنن چون اکثر کسانی که ثبت نام کردن دو سه جلسه بیشتر به باشگاه نخواهند اومد. سایت‌های تخفیف گروهی و غیره سود می‌کنن چون درصد قابل توجهی از کسانی که پول می‌دن تخفیف‌ها رو می‌خرن حوصله نمی‌کنن برن از تخفیفی که براش پول دادن استفاده کنن.

چرا اینطوریه؟ گفتن اینکه همیشه اینطور می شه چون آدم انگیزه‌اش حفظ نمی‌شه یا پشتکار نداره مثل اینه که بگیم یک خودرو در مسیر متوقف شده چون سرعتش به صفر رسیده! خب سوال اصلی اینه که چرا انگیزه نداریم و چرا پشتکارمون حفظ نمی‌شه. به نظر من اینها اصلی‌ترین عواملی هستن که باعث می شن پشتکار ما در طول مسیر از بین بره و نظرات‌مون تغییر کنه و تمام سال‌های بعدی رو هم مثل سال‌های قبلی بگذرونیم:

پیشرفت سخت است

فانتزی اینکه ما یک قهرمان باشیم خیلی جذابه ولی مسیر اینکه به قهرمانی برسیم مسیر سخت و پر حوصله‌ای است. برای یک دونده دوی استقامت دائما فکر کردن به اینکه‌ «پس کی می رسم» بدترین کار است. من همیشه نقل می کنم که «آسانسور پیشرفت اختراع نشده و باید قدم به قدم پیش رفت». اگر قراره واقعا یک روز نفر اول فلان چیز باشیم، لازمه که هر روز یک قدم پیش بریم بدون اینکه نگران باشیم که خیلی ها از ما جلوتر هستن. در واقع شما فقط وقتی می تونین در دنیاهای کامپیوتری [و خیلی چیزهای دیگه زندگی] بهترین باشین که از مسیر لذت ببرین نه از بودن در هدف. درست همونطور که یک کوهنورد باید از کوهنوردی کردن لذت ببره نه از «بودن در قله».

از خودمون نباید جلو بیافتیم

من در مدرسه تیزهوشان درس می‌دادم و به نظرم بدترین چیز در اونجا این بود که بعضی ها از خودشون جلو می‌افتادن. گروهی بود که به همراهی «مربی‌»هاشون در دبیرستان کارت صوتی کامپیوتر ساخته بودن و خب معلومه که قدم بعدی این آدم نمی تونه «یاد گرفتن الفبای الکترونیک» باشه. اگر شما دارین برای بقیه جلوه‌ای «جلوتر از خودتون» نمایش می‌دین، منطقا هیچ گاه وقت و حوصله برداشتن قدم‌های واقعی اولیه رو نخواهید داشت. برای روشن شدن مساله یک مثال می‌زنم. فرض کنین گروه از دوستان شما تصمیم گرفتن برن استخر و شنا یاد بگیرن. شما هم دوست دارین قهرمان شنا باشین و برای اینکه قافله عقب نمونین وقتی از استخر برگشتن، بهشون می گین که درسته نیومدین استخر ولی شناتون خیلی خوبه. این باعث می شه دیگه هیچ وقت نتونین باهاشون برین استخر و حتی پایه‌های شنا رو یاد بگیرین. اگر قراره در دنیای تکنولوژی پیشرفت کنین باید همیشه سعی کنین زیرپاتون سفت باشه، از خودتون جلو نیافتین و هر چیزی که متوجه نمی‌شین رو به شکل پایه‌ای بخونین و یاد بگیرین. اتفاقا آدم های باسواد اطراف شما کسانی هستن که مقدمات رو خوب بلدن نه کسانی که چیزهای پیشرفته رو خیلی خوب بلدن‌ (:

مسیر حرکت شما باید رو به جلو باشه

همین الان که دارین این رو می‌خونین به گذشته فکر کنین و ببینین برای پیش اومدن واقعا چه قدم‌هایی برداشتین؟ اگر من سه ساله که فرانسه نخوندم نمی‌تونم هدف سال آینده رو بذارم «سه تا زبان یاد بگیرم». باید در مسیر معقولی آهسته ولی منظم حرکت کرد. هیچ کس نمی‌تونه از فردا یک آدم دیگه بشه! اهداف کوچیکتر انتخاب کنین و‌آروم آروم بهشون برسین.

مواظب سرمایه‌داری خبیث باشین

برای اینکه سیستم سرمایه داری بچرخه، ما باید دائما یکسری آرزو بخریم و بفروشیم. یکی مشغول فروختن افزایش دهنده سایز است و یکی دیگه مشغول فروختن آپارتمانی در ترکیه که قراره توش زندگی رویایی داشته باشین و یکی دیگه سعی می کنه خدای فلان چیز بشه تا همه بهش احترام بذارن یا دوستش داشته باشن یا پولدار بشه! دنیای واقعی جایی نیست که ما بتونیم به همه آرزوهامون برسیم؛ بخصوص که همین که به اولین آرزو برسین سه تا آرزوی جدید جلوتون سبز می‌شه. در حین نوشتن این من توی یک کافه نشسته‌ام. از اطرافیان می‌پرسیم نظرشون در این باره چیه. اولی صاحب کافه است که روزی آرزوش بوده کافه خودش رو داشته باشه ولی امروز چندان هم شاد نیست. دومی یک دانشجوی دکترا است که بچه و زندگی اش رو داره؛ زمانی که مهندس بوه آرزوش این بوده که روزی دکترای جامعه شناسی باشه ولی هنوز شاد نیست و نفر سوم پزشکه و شرایطش نسبتا مشابه.

واقعا شما هر چقدر هم که پیشرفت کنین بازم حس می کنین موفق نشدین. همین الان من نگران هستم که چرا در تابستان پیش رو سیکس پک ندارم و اگر داشتم بهتر بود و لازمه عاقلانه به خودم بگم که من اصلا اون آدم نیستم (: شما هم مواظب باشین، شاید دارین به اندازه کافی پیشرفت می‌کنین ولی متوجه‌اش نیستین.

شما تعیین کننده همه چیز نیستین

آدم ها شرایط بسیار متفاوتی دارن. مغز ما با هم فرق می‌کنه و اینکه شما الان علاقمند به تکنولوژی هستین معنی اش این نیست که بهترین در دنیای تکنولوژی خواهید بود. من سال‌ها به شکلی جدی یادگیری و تمرینات فوتبال رو دنبال می‌کردم ولی من اصولا تیپ ورزشکار نیستم. این رو باید قبول داشت. از اونطرف من از شش سالگی با کامپیوترها بزرگ شدم در حالی که یک نفر شاید اولین کامپیوترش رو بعد از اینکه یکسال از کار کردنش توی یک کارگاه گذشت بتونه بخره. شرایط آدم ها فرق می کنه و این ایده که «هر کس تلاش کنه موفق می‌شه» تا حد زیادی غیرواقعی است. مثال پرت کردن کاغذ توی سطل عالیه:

معلمی در سر کلاس از بچه‌ها می‌خواد نفری یک کاغذ بردارن، اسمشون رو روش بنویسن و بعد مچاله‌اش کنن. بعد سطل آشغالی رو پای تخته می‌ذاره و می‌گه هر کس بتونه از جایی که نشسته کاغذش رو داخل سطل بندازه، در زندگی موفق / پولدار / مشهور و ... خواهد بود. نفرات جلویی با درصد موفقیت بیشتری پرت می‌کنن و اصلا حواسشون نیست که عقبی‌ها شانس خیلی کمتری دارن. کاملا می‌شه پذیرفت که کسی که در عقب کلاس بیشتر تلاش و تمرین و پیگیری و .. کنه شانسش بالا می‌ره ولی در نهایت جایی که شما نشستین اولین تعیین کننده است و درصد موفق‌ها در آخر کلاس در پایین‌ترین مقدار ممکن.

این مثال در دنیا هم صادقه. از اونطرف هم شما با یک سیستم بزرگ طرف هستین که سعی می کنه به شما جهت بده. درس‌هایی که بخونین اونجا تعیین می‌شه، اینکه دسترسی شما به اینترنت به چه شکل باشه اونجا تعیین می‌شه و ... حتی در سطح متوسط هم شما با خانواده درگیر هستین، با خواسته‌های دوستان، با پدر و مادر، با عشقی که یکهو پیش می یاد و این تیپ چیزها. پس نقش شخص شما در این انتخاب‌ها اونقدرها هم زیاد نیست و باید حواستون باشه که اگر قراره به چیزی که می‌خواین برسین، باید خیلی جدی تلاش کنین و حاضر باشین با عوامل بیرونی هم بجنگین.

انسان یک پیوستار نیست

تصور اشتباه ما از انسان یا حتی «خودم» اینه که در یک پیوستار ثابت زندگی می‌کنیم در حالی که باید بگم اینطور نیست. مغز و بدن ما شدیدا تحت تاثیر هورمون‌ها و شرایط بیرونی و درونی است و مغز شمای گرسنه با شمای سیر مغزی متفاوت است و در نتیجه اگر کسی تصمیم‌های جادی خسته از یک شب پر از نوشیدنی و رقص عالی رو با مغز جادی بعد از خوندن کلی خبر تکنولوژی باحال مقایسه کنه به دو موجود کاملا متفاوت می‌رسه. اولی می‌خواد بازم شادی کنه یا بخوابه و دومی می‌خواد هر طور شده خودش رو برسونه به یک میکروفون و رادیو گیک ضبط کنه. مثال دیگه ورزش است. من وقتی ورزش می‌کنم بدنم پر از هورمون‌های لذتی می‌شه که منو مطمئن می‌کنه فردا هم حتما ورزش خواهم کرد ولی وقتی فردا می‌شه اون هورمون‌ها دیگه توی رگ‌های من نیستن و به نظرم عجیب‌ترین کار این می‌یاد که الان که از تخت‌خواب بیرون بیام و بالا پایین بپرم!

اشتباه ما معمولا اینه که فکر می کنیم «من امروز، من فردا هستم» و دقیقا برای همینه که امروز تصمیم‌های مهمی می‌گیریم که انگار روی سنگ حک شدن ولی فردا کلا بیخیال اون تصمیم هستیم و اولویت‌های دیگه‌ای داریم. خوندن رمان و فلسفه برای همین توصیه می شه. این چیزها شاید به شکلی عمیق تر از یکسری هیجان آنی یا تصمیم منطقی بتونن شیوه تفکر مغز رو شکل بدن و باعث بشن در مواقع مختلف نگاه مغز به دنیا ساختار ثابت‌تری داشته باشه و مثلا همیشه بدونه که ادامه دادن یک مسیر نتیجه بهتری از زیگزاگ رفتن می‌ده.

چیزهای ضروری در مقابل چیزهای مهم

TODO: ماتریس چیزهای مهم و ضروری و غیره اینجا اضافه بشه

توجه کنید که این حرف‌ها اصلا به این معنی نیست که «امکان نداره» بلکه دقیقا ماجرا برعکسه. آدم‌های موفق تونستن به این عوامل و عوامل مشابه غلبه کنن و به نظر من اگر هدف درست و معقول انتخاب بشه حرکت به سمتش ساده است. چیزی رو انتخاب کنین که براتون مناسبه، واقعا می‌خواینش و از همه مهمتر از مسیر رسیدن بهش هم لذت می‌برین. اگر دنبال شهرت یا پول هستین به هیچ وجه سراغ تکنولوژی و غیره نرین چون مسیر کم‌شانس و سختی است اما اگر واقعا از خود مسیر یاد گرفتن لذت می‌برین، مثل یک کوهنورد قدم به قدم پیش برین و آرزو کنین دیرتر به قله برسین چون خود حرکت است که باید لذت بخش باشه.